زیست شناسی چرخه تولید مثل خیار دریایی (Holothuria scabra) در سواحل شمالی جزیره قشم، خلیج فارس

گونه های خیار دریایی خانواده هولوتریا جزو گونه های تجاری جهان می باشند. با توجه به ارزش تجاری گونه شنی هولوتریا اسکبرا، در این مطالعه، بررسی زیست شناسی تولید مثل خیار دریایی گونه شنی از آذر 91 تا آبان 92 به مدت یک سال در آبهای ساحل شمالی جزیره قشم مورد بررسی قرار گرفت. در مطالعه ماکروسکوپی، بررسی رنگ غدد جنسی، اندازه گیری طول و قطر آنها و تعیین فصل تخم ریزی مورد نظر بود. جهت مطالعات هیستولوژیک و مورفومتریک غدد جنسی، پس از انجام مراحل آماده سازی نمونه های بافتی به روش معمول، مقاطع پارافینی 5 میکرونی تهیه شده با رنگ های هماتوکسیلین- ائوزین مورد رنگ آمیزی قرار گرفتند. قطر توبول های غدد جنسی با میکرومتر عدسی چشمی و با بزرگنمایی 4× اندازه گیری شد. غدد جنسی از توبول های رشته ای تشکیل شده که در گونه مذکور، در ماده ها نارنجی- قرمز و در نرها سفید مایل به کرمی می باشد. با بررسی ماکروسکوپی و میکروسکوپی، 5 مرحله رسیدگی جنسی تعیین گردید. نتایج نشان داد فصل زمستان فصل اصلی تولید مثل این گونه در آبهای منطقه قشم می باشد. همبستگی بین شاخص گناد و فصول مختلف اختلاف معنی داری را نشان داد (P< 0.05).