بررسی ترکیب شیمیایی و فراسنجه های تولید گاز برخی از گونه های گیاهان مرتعی استان کردستان

تحقیق حاضر، به منظور تعیین ترکیب شیمیایی و برخی از فراسنجه های تخمیری 5 گونه اصلی گیاه مرتعی استان کردستان شامل کما ساورزی (فلورا هوسکنچتی[1])، دو گونه گون علوفه ای استراگالوس آنگوستی فلوروس[2] و استراگالوس کورویروستریس[3]، چمن پیاز دار (پوا بولبوسا واروی پارا[4]) و گل راعی (هایپریکوم اسکابروم[5]) در سه مرحله ی فنولوژی رویشی، گلدهی و بذردهی در منطقه سارال کردستان با استفاده از روش تولید گاز انجام شد. برای این منظور از سه راس گوسفند فیستولا گذاری شده استفاده شد. میزان تولید گاز نمونه ها در ساعات 2، 4، 8، 12، 24، 36، 48، 72 و 96 اندازه گیری شد. داده های به دست آمده در قالب طرح کاملا تصادفی مورد آنالیز قرار گرفتند. میزان پروتئین خام در هر سه مرحله رویشی، زایشی و گلدهی (به ترتیب 5/232، 6/182 و 8/130 گرم در هر کیلوگرم ماده خشک) در استراگالوس کورویروستریس به طور معنی داری بیشتر از سایر گونه های گیاهی بود (05/0> P). همچنین مقدار الیاف نامحلول در شوینده خنثی در هر سه مرحله ی فنولوژیکی در استراگالوس آنگوستی فلوروس و استراگالوس کورویروستریس نسبت به سایر گونه ها کمترین و در چمن پیازی بیشترین بود (05/0> P). حجم تولید گاز (به جز چمن)، انرژی متابولیسمی و قابلیت هضم ماده آلی ( به جز گل راعی) در استراگالوس آنگوستی فلوروس کما در هر سه مرحله ی فنولوژیکی بیشتر از سایر گونه های گیاهی بود (05/0> P). نتایج حاصل از تحقیق حاضر نشان داد که استراگالوس آنگوستی فلوروس دارای بالاترین ارزش تغذیه ای بود. با تغییر مرحله ی فنولوژیکی از رویشی به گلدهی و از گلدهی به بذردهی، از ارزش تغذیه ای علوفه های مرتعی مورد مطالعه کاسته شد.