تجزیه عاملی و علیت صفات وابسته به کیفیت نانوایی گندم نان (Triticum aestivum L.)

به منظور بررسی روابط علت و معلولی خواص وابسته به کیفیت نانوایی گندم نان و شناخت عوامل پنهانی و تاثیرگذار بر کیفیت تکنولوژی گندم نان، آزمایشی با استفاده از شش رقم گندم تجاری به همراه 15 هیبرید F1 حاصل از تلاقی آنها در سال های زراعی و 90-1389 در ایستگاه تحقیقات آبی ماهیدشت کرمانشاه در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی انجام شد. در این مطالعه تعداد 14 صفت وابسته به خواص نانوایی گندم مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتیجه تجزیه واریانس ساده صفات اندازه گیری شده نشان داد که بیشتر این صفات در سطح یک درصد معنی دار بودند. در بررسی همبستگی خواص وابسته به کیفیت نانوایی، صفات درصد پروتئین دانه، سختی دانه، درصد گلوتن تر، حجم نان، درصد جذب آب آرد و حجم رسوب زلنی و SDS همبستگی های مثبت و معنی داری در سطح یک درصد نشان دادند. در بررسی تجزیه عاملی، چهار عامل اصلی و مستقل در مجموع 57/75 درصد واریانس کل را توجیه نمودند. عامل اول به تنهایی 34/40 درصد تغییرات متغیرها را تشریح نمود. رابطه حجم رسوب زلنی و حجم رسوب SDS با صفات وابسته به خواص نانوایی گندم با استفاده از تجزیه مسیر به ترتیب نشان دادند که سه صفت درصد رطوبت دانه، درصد جذب آب آرد و درصد پروتئین دانه در مدل به مقدار 52 درصد از تغییرات حجم رسوب زلنی و برای حجم رسوب SDS نیز دو صفت درصد پروتئین و گلوتن تر به مقدار 53 درصد از تغییرات حجم رسوب SDS را توجیه نمودند.