ارزیابی ظرفیت های موجود بین المللی در قالب ساز وکارهای حل اختلاف بین المللی در خصوص دادخواهی حجاج قربانی منا به عنوان گردشگران بین المللی مذهبی

مراسم عبادی حج یکی از بزرگترین اجتماعات مردمی در جهان است. بر هر مسلمان بالغی که استطاعت مالی و توانایی جسمی داشته باشد واجب است که حداقل یک بار در طول زندگی اش آن را بجا بیاورد. این مراسم در 8 تا 12 ذی الحجه، ماه آخر تقویم اسلامی انجام می‌شود. در این ایام حدود دومیلیون مسلمان از 183 کشور مختلف در مکه حضور می‌یابند و مناسک مشخصی را اجرا می‌کنند. در شامگاه روز 9 ذی الحجه زایرین مسیر 4/ 14کیلومتری را به سوی عرفات پیاده روی کرده و شب را در آن جا با عبادت و نماز و قران خواندن سحر می‌کنند. در صبحگاه روز 10 ذی الحجه حجاج برای اجرای مراسم رمی‌الجمرات [1] از عرفات عازم منا می‌شوند. در طی مراسم رمی الجمرات در منا حاجیان 7 سنگریزه را به شکل نمادین به سوی شیطان پرتاب می‌کنند. ازدحام شدید جمعیت در این مکان به گونه‌ای است که احتمال اتفاقات ناگوار را بالا می‌برد. با وجود اینکه در سال‌های مختلف انجام این مراسم بدون تلفات جانی و مجروحیت نبوده فاجعه بار ترین این حوادث در 24 دسامبر سال 2015 اتفاق افتاد که منجر به مرگ جمعیت زیادی از حجاج از کشورهای مختلف شد. آمارها در باره ی تعداد تلفات هنوز دقیق نیستند و از 4000نفر تا 7000 متغیرند. بعد از این ماجرا دولتمردان برخی کشورها من جمله ایران دولت سعودی را مسیول حادثه دانسته و خواهان رسیدگی بین المللی و حقوقی به آن شدند. سوال تحقیق حاضر این است که چه ظرفیت‌های بین المللی در قالب سازوکار حل اختلاف بین المللی در خصوص دادخواهی حجاج قربانی منا وجود دارد