نقدی بر کتاب غلط ننویسیم

در این جستار نگاهی دیگر به کتاب غلط ننویسیم، نوشته ابوالحسن نجفی انداخته ایم. با مرور نقدهای پیشین مشخص شد که عمده نگاه ها و نقدها بر دو جریان فکری متباین استوارند؛ نخست نگاهی زبانشناختی که زبان را نظامی زنده و پویا می شناسد که تجویز را درباره آن، غیرعلمی می داند؛ دوم نگاهی است که با برجسته کردن کارکردهای ادبی و اجتماعی زبان و با توجه به پیشینه فرهنگی آن، هرگونه تغییری را تنها در چارچوب قواعد دستور و پیشینه زبان می پذیرد. با بررسی کتاب غلط ننویسیم فارغ از نقدهای پیشین، اشکالاتی دیده می شود که با وجود چاپهای مکرر کتاب هنوز مرتفع نشده اند. پاره ای از اشکال ها چون حروفچینی کتاب، شیوه آوانگاری مدخل ها، ارجاع دهی به منابع، مدخل های مشمول حکمی واحد و... در تمام کتاب وجود دارند؛ دسته دیگری از اشکال ها مربوط به مدخل هایی خاصند که به ترتیب الفبایی در این جستار آمده اند.
با وجود نقدهایی که بر این کتاب نوشته اند، و اشکال هایی که در آن هست، همچنان کتابی کاربردی است که بر بسیاری از مسائل زبان فارسی امروز انگشت نهاده است و می تواند در پیشگیری از ورود بسیاری از واژگان غیرضرور به زبان و نیز تحت تاثیر قرارگرفتن زبان فارسی از ساخت های نحوی زبان های بیگانه موثر باشد.