بررسی ارتباط الگوپذیری تغییرات زمانی دما و بیماری سالک در استان اصفهان

هدف از این مطالعه بررسی ارتباط الگوهای زمانی (روند و فصلی) دما و بیماری سالک در استان اصفهان است. در این پژوهش از داده های ماهانه، فصلی، و سالانه دما در دوره 35 ساله (1979 2014) در سیزده ایستگاه سینوپتیک و داده های ماهانه، فصلی، و سالانه بیماری سالک در دوره ده ساله (2005 2014) در سیزده کانون در سطح استان استفاده شده است. روش تحقیق مبتنی بر تحلیل‏های آماری چندمتغیره و مدل‏های سری زمانی روند و فصلی است. با توجه به روش‏ها و مدل‏های کاربردی بر روی‏ داده ها، دما دارای روند غیرنقطه‏ای معنی‏دار با الگوهای متفاوتی بوده است و به طریقی سری دمای ایستگاه های انتخابی از الگوهای روند پیروی می‏کنند (شهرضا و کاشان با روند کاهشی و بقیه ایستگاه ها با روند افزایشی)؛ در حالی ‏که تغییرات بیماری سالک به‏جز در سه کانون (خور و بیابانک، کاشان، و شهرضا با روند افزایشی و بقیه کانون‏ها بدون روند) فاقد الگوی روند بوده است. از طرفی، روندهای نقطه‏ای دما و بیماری سالک الگوی مشابهی را نشان می‏دهند. همچنین، تغییرات دما و بیماری سالک در سطح استان تابع الگوهای فصلی سری زمانی بوده است. نتایج پژوهش نشان می‏دهد دما و بیماری تابع الگوی فصلی اند با این تفاوت که بیشترین (کمترین) موارد بیماری در فصل پاییز (بهار) با یک تاخیر زمانی فصلی نسبت به بیشترین (کمترین) دما در فصل تابستان (زمستان) اتفاق می‏افتد.