بررسی نقش آیات قرآن و احادیث شیعه در شکل گیری کالبد مسکن سنتی

مسکن سنتی همواره بر اساس عقاید مذهبی ساکنین آن خلق می شد و معمار سنتی تا حد امکان به اصول، قواعد و روش های احداث خانه در آیات و احادیث توجه می نمود و لذا اثری که خلق می کرد بر مبنای آن الگوها شکل می گرفت و همواره روح دینی در مسکن سنتی جریان می یافت. بر این اساس این مقاله در راستای پاسخگویی به سوال و تایید فرضیه زیر شکل گرفته است.
سوال: الگوهای هویت شیعی در مسکن سنتی چیست؟ فرضیه: بر اساس آیات قرآن و روایات معصومین (به طور مستقیم و غیر مستقیم) درباره مسکن و محل زندگی، الگوهای هویت شیعی دریافت می شود و می توان آنها را در طراحی مسکن معاصر به کار برده برد. روش تحقیق از نوع تاریخی و توصیفی- تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات از نوع کتابخانه ای با مطالعه اسناد سخت و نرم و نیز مطالعه میدانی می باشد. نتایج پژوهش نشان می دهد الگوهای هویت شیعی بر اساس آیات و احادیث در ابعاد کالبدی و مفهومی دسته بندی می شوند که الگوهای هنر، اخلاق، طبیعت، نور، رنگ و شفافیت در زیرمجموعه ابعاد مفهومی و الگوهای هندسه و تناسبات، سلسله مراتب، حریم، فضای تهی و انعطاف پذیری در زیرمجموعه ابعاد کالبدی قرار می گیرند. در این زمینه شایسته است با توجه به هویت ایرانی- اسلامی و رواج مذهب تشیع در کشورمان، الگوهای شیعی در طراحی مسکن امروز مورد توجه قرار گیرد.