مطالعه بی هنجاری دمای زمستان ایران با استفاده از داده های بازتحلیل NCEP/NCAR

چکیده:
در این پژوهش به بررسی تغییرپذیری زمانی و مکانی و بی هنجاری دمای هوا در ارتفاع دو متر از سطح زمین در فصل زمستان در سه مقیاس شامل کل ایران، شش منطقه مشخص شده بر اساس طول و عرض جغرافیایی و در مقیاس یاخته شبکه داده های بازتحلیل NCEP/NCAR به صورت میانگین ماهانه در سال های 1950 تا 2010 پرداخته شده است. نخست داده های بازتحلیل شده دما از نظر کیفیت، بررسی و سال های پیش از 1967 به دلیل کیفیت پایین از مطالعه حذف شد. بررسی ها نشان داد که تغییرات میانگین دمای زمستان ایران سنجه مناسبی برای بیان تغییرات بین سالانه میانگین زمستانی دمای مناطق مختلف است. از 44 سال مطالعه شده، بزرگ ترین بی هنجاری های مثبت دما در زمستان های 1970، 1979، 1999 و 2010 و بزرگ ترین بی هنجاری های منفی در زمستان های 1972، 1973، 1989 و 2008 رخ داده است. بررسی میانگین الگوی بی هنجاری میدان های ارتفاع ژئوپتانسیلی، دما و باد در زمستان های بی هنجار گرم و سرد در حوزه بین 10 تا 60 درجه شمالی و 10 درجه غربی تا 80 درجه شرقی نشان داد که مراکز بیشینه بی هنجاری این کمیت ها در سال های گرم و سرد ایران کاملا عکس یکدیگرند. دو مرکز بیشینه بی هنجاری ارتفاع ژئوپتانسیلی در سال های بی هنجار سرد و گرم ایران، یکی در منطقه شمال غرب اروپا و دیگری در شمال شرق دریای کاسپین قرار دارند. بر اساس تفاوت بی هنجاری ارتفاع ژئوپتانسیلی تراز 250 هکتوپاسکال در این دو مرکز، شاخصی برای بیان بی هنجاری دمای زمستان در ایران معرفی شد. تحلیل همبستگی نشان داد که همبستگی مثبت معنی دار بین میانگین دمای زمستان ایران و هم چنین میانگین دمای زمستان مناطق مختلف کشور و شاخص معرفی شده وجود دارد. به دلیل شباهت الگوی دورپیوند به دست آمده در این پژوهش با دو دورپیوند EA/WR و NCP همبستگی بین شاخص های این دو دورپیوند و دمای زمستان ایران تحلیل شد. نتایج نشان دهنده توانایی بالاتر شاخص معرفی شده نسبت به دو شاخص دیگر برای بیان دمای زمستان ایران است.
زبان:
فارسی
صفحات:
12 تا 27
لینک کوتاه:
magiran.com/p1655515 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!