ارزیابی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و ارتباط آنها با اسانس مخروط های گیاه پیرو (Juniperus communis) در مراتع ییلاقی هزارجریب استان مازندران

در نظر گرفتن ویژگی های محل رویش و موقعیت گیاه در طبیعت از عمده عواملی هستند که می توانند بر میزان و کیفیت اسانس گیاهان تاثیر داشته باشند. پیرو (Juniperus communis) گیاهی است همیشه سبز که متعلق به تیره سرو (Cupressaceae) است. این گیاه اسانس دار از مهمترین گیاهان رویشگاه های کوهستانی ایران بشمار می رود. در این تحقیق به بررسی ویژگی های اسانس مخروط های این گیاه در مراتع ییلاقی هزارجریب بهشهر در استان مازندران پرداخته شد. ابتدا از پایه های مورد نظر در طبقات ارتفاعی 1950، 2050، 2150 و 2250 متر از سطح دریا مخروط گیاه جمع آوری شد، سپس نمونه ها در هوای آزاد در سایه خشک شدند. اسانس مخروط گیاه به روش تقطیر با آب توسط دستگاه کلونجر جمع آوری و برای شناسایی ترکیبات اسانس از دستگاه GC/MS استفاده شد. تجزیه و تحلیل آماری داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS انجام گردید. در مجموع 60 ترکیب شناسایی گردید که ترکیبات سابینن، آلفاپینن، ترپینن-4-ال و جرماکرن دی دارای بیشترین مقدار در اسانس این اندام از گیاه بودند. نتایج حاصل از بررسی اثر رویشگاه بر ترکیب اسانس مخروط نشان داد که بازده وزنی اسانس این اندام بطور معنی داری از رویشگاه 1 به رویشگاه 4 افزایش یافته است. ترکیبات آلفاپینن، آلفاترپینن، آلفاترپینولن و گاما المن نیز تحت تاثیر رویشگاه بودند ولی اختلاف معنی داری در دیگر ترکیبات میان رویشگاه های مختلف دیده نشد. همچنین نتایج حاکی از وجود همبستگی معنی دار میان برخی عناصر خاک و ترکیبات اسانس گیاه مورد مطالعه بوده است.