ارزیابی آلودگی میوه ها و سبزی ها به میکروارگانیزم های بیماریزا و تولیدکننده سم در ایران

طغیان 4 اخیر باکتری Shigella و ابتلای هر چند محدود مردم، در برخی از شهرهای استان اصفهان و چهارمحال بختیاری به بیماری شیگلوز5 (اسهال خونی) و نگاهی به بیانیه آکادمی علوم آمریکا در سال 2001 که در آن به مبتلا شدن میلیون ها و مرگ هزاران نفر در اثر مصرف مواد غذایی آلوده اشاره شده و سرانجام گزارش های متعدد سازمان بهداشت جهانی، نشان می دهند که جوامع در هر سطحی از پیشرفت، در امور بهداشتی که باشند، باز هم در معرض خطر گرفتار شدن به انواع بیماری های ناشی از آلودگی مواد غذایی قرار دارند و از این رو توجه جدی به آن از اهمیت زیادی برخوردار است. با توجه به تغییرهای شگرف در شیوه زندگی انسان ها و روند پرشتاب آن و بروز تغییرهای گسترده آب و هوایی و زیست محیطی و هزینه های بالای درمان، نگاه و توجه بیشتر و عمیقتر به مبحث تقدم پیشگیری بر درمان به طورکامل احساس می شود و در صورت غفلت می تواند پیامد های جبران ناپذیر به دنبال داشته باشد. با توجه به این که بخشی از سبزی های مورد استفاده مثل سبزی های سالادی پیش از خوردن، حرارت نمی بینند، امکان انتقال عوامل بیماری به انسان زیاد است. میوه ها و سبزی ها نقش مهمی در حفظ سلامت و بهبود شرایط زندگی انسان ایفا نموده و مصرف روزانه آن ها می تواند تاثیر مثبتی بر جلوگیری از بروز بیماری ها داشته باشد. میوه ها و سبزی ها از قسمت های مختلف یک گیاه (ریشه، ساقه، برگ، گل، میوه و دانه) سرچشمه گرفته اند. شرایط رشد و محل قرار گرفتن قسمت خوراکی یک گیاه، نحوه برداشت، شرایط نگهداری و ترابری و سرانجام نحوه فراوری می توانند بر وضعیت میکروبی محصول موثر باشند. کیفیت میکروبی آب مورد استفاده نیز از نظر آلودگی دارای اهمیت زیادی است. در کنار آن باید به دانه های جوانه زده نیز توجه نمود، زیرا در آن پوسته محافظ گیاه به کنار رفته و دانه در برابر حمله های میکروبی قرار می گیرد. عرضه گسترده مواد غذایی باعث شده تا سبزی و میوه از دورترین نقاط عالم به محل مصرف منتقل شده و بدیهی است عواقب فراگیر شدن این پدیده نیز باید مورد توجه قرار گیرد. در بسیاری از کشورها، سبزی ها و میوه ها در ایجاد و طغیان بیماری های غذابرد6 دخالت داشته اند. این طغیان ها از نظر اندازه جمعیتی متفاوت بوده اند و از تعداد کم افراد تا هزاران نفر را شامل شده اند و در مورد اخیر که در استان های اصفهان و چهار محال بختیاری اتفاق افتاد، 2000 گزارش ابتلا به شیگلوز در شهرستان اردستان گزارش گردید. این طغیان اگرچه منجر به فوت مبتلایان نگردید، اما ضررهای هنگفتی را متوجه سیستم بهداشتی کشور نمود، امنیت روانی جامعه را بر هم زد و مشکل های زیادی را برای بخشی از مردم به وجود آورد.