ارزیابی تغییرات کاربری اراضی و تحلیل روند بیابانزایی اقلیمی چاله گاوخونی

تالاب گاوخونی به لحاظ شرایط جغرافیایی، زیست محیطی و سه فاکتور آب شناسی، زیست شناسی و بوم شناسی از نادرترین تالاب های ایران به شمار می رود که در سال های اخیر به علت تغییرات شرایط اقلیمی، آلودگی و حرکت شن های روان در معرض تغییر و تحول قرار گرفته است. در این تحقیق سعی برآن است که با شناسایی روند تغییرات کاربری اراضی این محدوده در بازه ی زمانی 17 ساله و همچنین با استفاده از تغییرات دو عنصر اصلی تشکیل دهنده ساختار اقلیم (دما و بارش) در ایستگا ه های سینوپتیک ورزنه و اصفهان بتوان شرایط بیابانزایی منطقه مورد مطالعه را مشخص کرد و به نوعی به مدیریت زیست محیطی این چاله کمک نمود. بدین منظور ابتدا تصاویر ماهواره ای ETM+ منطقه ی مطالعاتی طی سال های 1990، 1999 و 2006 تهیه و در محیط ENVIوGIS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت تا اطلاعات مورد نیاز برای ارزیابی روند تغییرات به صورت کمی به دست آید. نتایج به دست آمده از این بررسی نشان داد که به دلیل تخریب تالاب، پدیده های مرتبط با آن مانند تنوع و تراکم پوشش گیاهی و مساحت بخش آبگیر کاهش پیدا کرده است. در ادامه به منظور تحلیل بیابانزایی از دیدگاه اقلیمی، ابتدا با استفاده از روش تجربی ترنت وایت، تغییرات تبخیر و تعرق در ایستگاه های ورزنه و اصفهان ارزیابی و در نهایت روند این تغییرات، همچنین دماها و بارش با روش من کندال و سنس استیمیتور محاسبه گردید. نتایج نشان داد که مولفه های دما و تبخیر و تعرق در اکثر ماه های سال مخصوصا فصول تابستان و پاییز روند افزایشی قابل توجهی دارند از طرف دیگر پارامتر بارش در این دو فصل هرچند روند مشخصی ندارد اما مقدار آن کاهش یافته است در واقع مجموع این عوامل شرایط بیابانزایی را در محدوده ی مورد مطالعه تشدید کرده است.