مطالعه نماتود های بیمارگر حشرات خانواده Heterorhabditidae و Steinernematidae در خراسان شمالی

نماتود های بیمارگر حشرات یکی از عوامل مهم کنترل زیستی به شمار می روند. در دهه اخیر، به دلیل کاربرد رو به رشد این گروه از بیمارگر ها، شناسایی این عوامل بسیار اهمیت یافته است. در این تحقیق به منظور جدا کردن نماتود های بیمارگر احتمالی در خاک، نمونه برداری از 3 زیستگاه مختلف منطقه بجنورد، در سال 1390، انجام شد. در ادامه برای تعیین هویت گونه های بومی، نماتود های بیمارگر جمع آوری شدند، از مشخصات ریخت شناسی و ریخت سنجی به همراه داده های مولکولی و لقاح درون و بین گونه ای استفاده شد. با استفاده از تله گذاری با لارو پروانه موم خوار بزرگ، از بین 50 نمونه خاک جمع آوری شده، 5 جدایه از 2 جنس Steinernema و Heterorhabditis جدا شد. تعیین مشخصات مولکولی با اتکا به مشخصات ریخت شناسی و ریخت سنجی به گروه بندی جدایه های Steinernema موسوم به Boj1، Boj7، Boj8 و Boj9 در گروه گونه ای feltiae و جدایه HBoj از جنس Heterorhabditis در گروه bacteriophora منجر شد. تحلیل نسب زایی داده های توالی ناحیه ژنی ITS نیز، تعلق جدایه ها به گروه های تعیین شده با مشخصات ریختی را تایید کرد. تبارنمای بازسازی شده براساس ناحیه ژنی ITS نشان داد ریخت سنجی مربوط به گروه feltiae با سایر جدایه های این گروه در یک شاخه قرار می گیرند. همچنین، جدایه HBoj با سایر جدایه های گونه H. bacteriophora در یک شاخه قرار گرفت. نتایج آزمون لقاح درون و بین گونه ای جدایه های Boj1، Boj7، Boj8 و Boj9 با گونه مرجعSteinernema feltiae ، موید آن بود که جدایه اول، Boj1، به گونه S. feltiae تعلق دارد. 3 جدایه دیگر، Boj7، Boj8 و Boj9، به سایر گونه های جنس Steinernema تعلق داشتند.