تحلیل تجربه سالمندان ساکن در اجتماع از فعال بودن: مطالعه کیفی استراتژی های سالمندی فعال

اهداف در دهه های اخیر لزوم برخورد مناسب و جامع با مسئله سالمندی جمعیت که تضمین کننده کیفیت زندگی آن ها باشد منجر به روی آوردن جوامع به دیدگاه مثبت به سالمندی و به ویژه سالمندی فعال شده است. درک بومی از سالمندی ضرورتی انکارناپذیر است. از این رو پژوهش حاضر با هدف تحلیل استراتژی های سالمندی فعال بر اساس تجربه سالمندان ساکن در اجتماع صورت گرفت.
مواد و روش ها این مطالعه از نوع کیفی بود که به روش نظریه مبنایی در سال 1393-1394 انجام شد. در این پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند و نظری استفاده شد. در این مطالعه با مراجعه به فرهنگسراها، کانون های فرهنگی و ادبی و پارک های شهر تهران با 35 سالمند در دامنه سنی 61 تا 85 سال مصاحبه های نیمه ساختاریافته انجام شد تا داده ها به مرحله اشباع برسند. داده ها با روش استراوس و کوربین تجزیه وتحلیل شد. اعتبار داده ها بر اساس معیارهای پیشنهادی اسکواند و لینکن و گوبا تایید شد.
یافته ها بر اساس تجارب سالمندان استراتژی های فعال بودن شامل 41 مفهوم، 7 زیرمقوله و 5 مقوله عمده است. مقوله های عمده و زیرمقوله های آن ها عبارتند از: استراتژی های اولیه انزواگریزی (شامل عدم خانه نشینی و تعامل گرایی)، مشارکت اجتماعی (شامل تداوم نقش آفرینی حرفه ای، فعالیت های داوطلبانه و مشارکت اجتماعی و نهادی)، استراتژی های نگرشی و یادگیری (شامل بینش فعال و یادگیری)، پویایی جسمی و مدیریت امور و اوقات خانه نشینی.
نتیجه گیری سالمندی فعال در گرو استراتژی هایی است که در سه حوزه بینش سالمند و محدوده زندگی (خانه) و محیط اجتماع تحقق می یابد. بنابراین برای داشتن سالمندانی فعال، متخصصان و برنامه ریزان باید به این سه حوزه توجه کنند.