بررسی وظایف، شایستگی و کارآمدی برنامه آموزشی: مطالعه موردی کارشناسی فناوری اطلاعات

هدف این پژوهش بررسی وظایف شغلی کارشناسان فناوری اطلاعات، تعیین مولفه های شایستگی آنها برای انجام دادن وظایف شغلی، تعیین وظایف برنامه های آموزشی کارشناسی فناوری اطلاعات در قبال پرورش مولفه های شایستگی و همچنین ارزیابی کارایی برنامه های کارشناسی فناوری اطلاعات در کشور ایران بود. روش تحقیق کیفی از نوع مطالعه موردی و ابزارهای تحقیق شامل بررسی اسنادی و مصاحبه نیمه ساختارمند بود. یافته ها نشان داد که وظایف کارشناسان فناوری اطلاعات در کل در 32 رشته شغلی جای می گیرد. همچنین مولفه های شایستگی کارشناس فناوری اطلاعات در کشور ایران شامل 17 مورد است که برخی از آنها شامل دانش تخصصی، دانش حل مسئله، تحلیل مسئله، طراحی راه حلها، استفاده از ابزارهای مدرن، انجام دادن کار فردی- تیمی، برقراری ارتباط، حرفه ای گری، اخلاقیات، یادگیری مادام العمر، آگاهی درباره فرهنگ، مسئولیت پذیری و قضاوت است. همچنین یافته ها نشان داد که شایستگی از طریق دو مرحله برنامه آموزشی اعتبارسنجی شده و توسعه تکوینی پرورش می یابد و از طریق آزمون شایستگی سنجیده می شود و از طریق توسعه مداوم حرفه ای حفظ و تدوام می یابد. این فرایند به چرخه شایستگی مهندسی شهرت دارد که نبود یا ناکارآمدی هر یک از مراحل بر مراحل دیگر چرخه تاثیر نامطلوب دارد. درخصوص استانداردسازی و ارتقای کیفیت برنامه های آموزشی
فنی- مهندسی، نهادهای مرجع بین المللی همچون IEA، ENAEE و پروژه CDIO به محک زنی و تعیین معیارها و استانداردهای آموزشی بین المللی اقدام کرده اند که تمام برنامه های آموزشی کارشناسی فناوری اطلاعات در ایران نیز باید مطابق با آنها تدوین و اجرا شوند. یافته ها نشان داد برنامه های کارشناسی IT در ایران مطابق با استانداردها و معیارهای آموزشی بین المللی تدوین و اجرا نمی شوند و لازم است اصلاح شوند.