بررسی ارتباط بین فاصله ژنتیکی والدین با تظاهر هتروزیس در آفتابگردان تحت شرایط آبیاری نرمال و تنش کم آبی

آفتابگردان از جمله محصولات مهم زراعی در دنیا می باشد که تولید بذر هیبرید آن دارای اهمیت اقتصادی فراوانی است. از مهم ترین مراحل تولید بذر هیبرید، آگاهی از هتروزیس و شناسایی ترکیبات والدینی برتر است که مرحله ای زمان بر و پرهزینه می باشد. در این مطالعه ارتباط بین فاصله ژنتیکی بر اساس نشانگر ریزماهواره با تظاهر هتروزیس در آفتابگردان بررسی گردید. تعداد پنج لاین آفتابگردان به صورت دی آلل 5 × 5 یک طرفه تلاقی داده شد و سپس والدین و نتاج آنها در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به طور جداگانه در شرایط محیطی آبیاری و تنش کم آبی در گلخانه کشت گردیدند. عملکرد دانه و محتوی نسبی آب برگ در هر تکرار اندازه گیری گردید. فاصله ژنتیکی جاکارد بین لاین های والدی با استفاده از 31 مکان ریزماهواره ای محاسبه گردید. فاصله ژنتیکی بین 0/58 تا 0/82 متغیر بود. براساس فواصل ژنتیکی محاسبه شده، ژنوتیپ های والدی مورد مطالعه در سه گروه قرار گرفتند. ارتباط فواصل ژنتیکی به دست آمده با ترکیب پذیری خصوصی و هتروزیس میانگین والدین برای صفات عملکرد دانه و محتوی آب نسبی برگ در هر یک از شرایط آبیاری، مورد آزمون قرار گرفت. نتایج نشان داد که نشانگر ریزماهواره می تواند به طور موثری در تشخیص چندشکلی و فاصله ژنتیکی بین لاین های والدی مورد استفاده قرار گیرد. ارتباط فاصله ژنتیکی مبتنی بر نشانگر ریزماهواره با هتروزیس میانگین والدین و ترکیب پذیری خصوصی برای صفات مورد ارزیابی معنی دار نبوده و فاقد کارایی لازم در پیش بینی هتروزیس می باشد.