مناسبات سیاسی- اقتصادی ایران و آلمان در بحبوحه جنگ جهانی دوم (با تکیه بر اسناد ایرانی)

هر چند که پیشینه مناسبات ایران و آلمان به دوران قاجار بازمی گردد، اما آلمان، در دوران جنگ جهانی اول بود که توانست نفوذ خود را در ایران گسترش دهد و بر سرنوشت ایران، به خصوص در دو جنگ بین الملل موثر باشد. در جنگ جهانی دوم، متفقین ایران را با وجود اعلام رسمی بی طرفی اشغال کردند و سبب تهاجم آنها، حضور و نفوذ آلمانی ها در ایران اعلام گردید. مقاله حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با به کارگیری اسناد آرشیوی، در پی پاسخ به این پرسش است که چگونه مناسبات ایران و آلمان بهانه اشغال کشور را به دست متفقین داد و منجر به ورود ناخواسته ایران به جنگ گردید؟ بر اساس یافته های پژوهش، نظر مساعد شاه، نخبگان سیاسی و ملت ایران به کشور آلمان و امید به وارد کردن این نیروی سوم در جهت کاهش قدرت انگلیس و شوروی باعث افزایش مناسبات دو کشور گردید. در جریان جنگ جهانی دوم، تعدادی از آلمان ها در ایران در زمینه های صنعتی، عمرانی، تجاری، اداری و نظامی مشغول فعالیت بودند که این امر با بزرگ نمایی سفیر و وابسته مطبوعاتی انگلستان در تهران، به بهانه ای برای اشغال ایران تبدیل شد.