اسکلروز منتشر و درمان مکمل در ایران: یک مطالعه مروری

مقدمه و اهداف اسکلروز منتشر، اختلال مزمن سیستم عصبی مرکزی و ایمنی است که پیامدهای جسمی، روانی متعدد و هزینه های اقتصادی، اجتماعی زیادی برای بیماران مبتلا و خانواده آن ها ایجاد می‏کند. ارائه شواهد علمی مبتنی بر فواید درمان‏های مکمل اهمیت ویژه‏ای در مدیریت سلامت و کیفیت زندگی این افراد دارد. مطالعه حاضر به منظور جمع ‏آوری شواهد توصیفی، کاربردی، همچنین مقایسه مداخلات طب مکمل غیرخوراکی در بیماران ایرانی انجام گردیده است.
مواد و روش ها‏ مداخلات طب مکمل با گروه کنترل که روی بیماران مبتلا به اسکلروز منتشر در ایران صورت گرفته بود، در پایگاه های ایرانی شامل؛ مرکز داده های پایگاه اطلاعات علمی، پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران، کتابخانه پزشکی و پایگاه های خارجی پاب مد و گوگل اسکولار، جستجو و جمع آوری شد.
یافته ها پس از بررسی اولیه و حذف مطالعات غیرمرتبط، 41 مطالعه به مرحله تحلیل وارد شد. مطالعات از نظر روش‏شناختی مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفت. مداخلات مناسب بر حسب بیشترین نقاط قوت یا کمترین معیارهای خطا انتخاب شد.
نتیجه‏ گیری اغلب مطالعات طب مکمل در ایران بر روی بیماران از نوع عود-بهبود صورت گرفته‏اند. خستگی، کیفیت زندگی و خلق، بیشترین متغیرهای ارزیابی شده هستند. انواع ورزش‏ با سطوح و شدت متوسط در مدت کوتاه ولی مداوم مناسب هستند. ورزش‏های هوازی و یوگا به دلیل تاثیر تمرینات هوازی بر تمام اندام‏ها (به ویژه تنفسی) می‏تواند با توجه به تاریخچه بیماری و سطح خستگی توصیه شوند.