بررسی رفتار جوانه زنی علف هرز سلمه تره (Chenopodium album) در پاسخ به دما و تنش های شوری و غرقابی

شناخت الگوهای جوانه زنی و سبز شدن علف های هرز و شناخت عوامل موثر بر آن در برنامه های مدیریتی علف هرز سودمند می باشد. به منظور بررسی اثرات دما، طول دوره غرقاب و تنش شوری بر جوانه زنی و سبز شدن علف هرز سلمه تره آزمایش های جداگانه ای در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار انجام شد. نتایج آزمایش دما نشان داد که بیشترین درصد جوانه زنی با 87، 93 و 88 درصد به ترتیب در دامنه دمایی 15، 20 و 25 درجه سانتی گراد بود. بیشترین سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه و وزن خشک گیاهچه در دمای 20 درجه سانتی گراد به دست آمد. همچنین سطح مطلوب شاخص بنیه بذر با 796/29 در دمای 20 درجه سانتی گراد بود. نتایج مدل رگرسیونی طول دوره غرقاب نشان داد درصد جوانه زنی در تیمار شاهد و طول دوره غرقاب به مدت دو روز به ترتیب با 93 و 90 درصد دارای حداکثر مقدار بود ولی با افزایش طول دوره غرقاب تا مدت زمان های 8 و 10 روز غرقاب درصد جوانه زنی متوقف شد. همچنین نتایج مقایسه میانگین موید آن است که با افزایش طول دوره غرقاب، طول ریشه چه و ساقه چه، وزن خشک گیاهچه و شاخص بنیه بذر کاهش معنی داری داشت. بررسی اثر تنش شوری نشان داد که بیشترین درصد و سرعت جوانه زنی و وزن خشک گیاهچه در تیمارهای شاهد و غلظت 50 میلی مولار مشاهده شد که با افزایش غلظت کلرید سدیم این مولفه ها روند نزولی داشت تا این که در محدوده 300 تا 400 میلی مولار صفات مورد بررسی متوقف شد. طول ریشه چه و ساقه چه نیز به ترتیب از 10/51 و 9/23 سانتی متر در تیمار شاهد به 3/57 و 2/47 سانتی متر در غلظت 250 میلی مولار کلرید سدیم کاهش یافت. نتایج اثر شوری نشان داد که حداکثر شاخص بنیه بذر با 851/84 در تیمار شاهد مشاهده شد که با افزایش غلظت نمک به بالاتر از 250 میلی مولار این شاخص متوقف شد. در نهایت نتایج نشان داد که دمای 20 درجه سانتی گراد، دمای مناسب جوانه زنی سلمه تره بوده و وجود تنش های شوری و غرقاب می تواند باعث کاهش شاخص های رشدی این علف هرز در مراحل جوانه زنی و گیاهچه ای شود.