ارزیابی اعتبار شاخص نفوذ سوزن برای برآورد مقاومت فشاری برخی سنگ های رسوبی سازند قم، ایران مرکزی

در این مقاله، اعتبار شاخص نفوذ سوزن (NPI) حاصل ازآزمایش نفوذ سوزن، به منظور تخمین مقاومت فشاری تک محوری سنگ های رسوبی شامل ژیپس، مارن، سیلتستون و ماسه سنگ سازند قم ارزیابی شده است. کارایی شاخص نفوذ سوزن، با انجام آزمایش های نفوذ سوزن و مقاومت فشاری تک محوری با استفاده از آنالیز رگرسیونی و محاسبه شاخص های آماری مانند ضریب تعیین (R2)، جذر میانگین مربعات خطا (RMSE) و شاخص عملکرد (VAF) بررسی شد. بررسی های رگرسیونی، بین UCS و NPI ، یکبار برای ژیپس، مارن، سیلتستون و ماسه سنگ به صورت مجزا و یکبار برای تمامی سنگ ها انجام شد. نتایج برای تمامی سنگها به استثنای ماسه سنگها، بطور قابل توجهی معنا دار است. با توجه به اینکه شاخصNPI از نفوذ سوزن تا عمق 10 میلیمتری قشرسطحی سنگ بدست آمده است، نمی تواند نمایانگر ویژگی های ذاتی سنگ (مانند بافت و کانی شناسی و...) باشد. ویژگی های ذاتی مقاومت فشاری تک محوری سنگ را کنترل می کنند. از ترسیم نسبت UCS/NPI در مقابل مقاومت فشاری تک محوری و تحلیل رگرسیونی برای رفع این عدم اطمینان استفاده شد. این روش در مقایسه با روش مرسوم ترسیم «مقاومت فشاری تک محوری در مقابل شاخص نفوذ سوزن» ، نتایج قابل اطمینان-تری نشان داد. روابط استخراج شده، مطابقت خوبی با روابط پیشنهاد شده توسط سایر محققین دارد. افزون بر این، داده های کنترلی برای اطمینان ازصحت روابط بکار برده شد.