تحلیل و مدلسازی تغییرات سطح آب زیرزمینی حوضه آبریز تسوج با استفاده از فرآیند اتورگرسیو میانگین متحرک

با عنایت به توانمندی فن سری های زمانی در الگوبندی و پیش بینی رفتار پدیده های مربوط./ به آب، این پژوهش با هدف پیش بینی تغییرات سطح آب زیرزمینی حوضه آبریز تسوج با الگوی سری زمانی انجام شده است. برای این منظور داده های تراز آب زیرزمینی در مقیاس ماهانه از سازمان آب منطقه ای استان آذربایجان شرقی بین سالهای 1391-1373 اخذ گردید. پس از برازش الگوهای مختلف بر داده های تراز آب، الگوی ( 2،0،3) ARIMA با داشتن کمترین مقدار آگاهی آکائیک (76/78-) نسبت به سایر الگوها مناسب تشخیص داده شد. لذا افت سطح آب زیرزمینی از سال 1392 تا سال 1401 نسبت به سال پایه (1373) با الگوی (2،0،3) برازش داده شد و تغییرات سطح آب زیرزمینی تا سال 1401 با الگوی به دست آمده، در نرم افزار R پیش بینی گردید. نتایج نشان داد با فرض ادامه یافتن شرایط بهره برداری موجود و روند کنونی الگوی مصرف آب زیرزمینی در حوضه آبریز تسوج، میانگین افت تجمعی سطح آب زیرزمینی در سال دهم پیش بینی (1401) نسبت به سال اول پیش بینی (1392) 25/7 متر خواهد بود. از نتایج پیش بینی الگوی حاصل می توان در برنامه ریزی های مدیریت بهینه و پایدار منابع آب زیرزمینی در حوضه آبریز تسوج استفاده نمود. با توجه به وسعت آبخوان تسوج و روند قابل ملاحظه افت حجم آب زیرزمینی در سال های پیش بینی، مدیریت بهینه و اصلاح الگوی مصرف آب زیرزمینی ضرورت دارد.