بررسی اشکال انحلالی سطحی و میزان توسعه آب زیرزمینی در ساختگاه قطعه 4 تونل قمرود

قطعه 4 تونل قمرود در پهنه سنندج- سیرجان قرار گرفته است. در این محدوده به دلیل وجود گسل های فراوان، نواحی خرد شده و همچنین گسترش قابل توجه حوزه آبریز جریان های فرعی و اصلی در سطح زمین، تونل با خطر هجوم آب زیرزمینی روبه رو بوده است. از سوی دیگر به دلیل برخی محدودیت ها مانند روباره زیاد تونل (در برخی نقاط تا حدود 600 متر) و نبود امکان حفاری گمانه های اکتشافی تا تراز تونل، پیش بینی و برآورد جریان آب زیرزمینی در مسیر حفاری تونل به سختی امکان پذیر بوده است. با وجود گسل های بسیار در مسیر قطعه 4 تونل قمرود، برخورد دستگاه حفار تمام مقطع تلسکوپی (TBM Double Shield) با جریان های پرفشار، می‏توانست ضمن هجوم مقادیر بالایی از آب به درون تونل، سبب تشدید ریزش توده‏سنگ ها در پهنه های خرد شده و به دنبال آن توقف و انحراف دستگاه از مسیر صحیح حفاری شود. در این مقاله تلاش شده است تا با توجه به کمبود اطلاعات حاصل از گمانه ها و مطالعات زیرسطحی، میزان توسعه یافتگی جریان آب زیرزمینی در مسیر تونل بر پایه شواهد ژئومورفولوژی و عوارض سطحی منطقه، مورد بررسی قرار گیرد. مدل سازی های تحلیلی و پیمایش های صحرایی در منطقه نشان دهنده تطابق نسبی ژئومورفولوژی منطقه با حجم جریان آب در مسیر حفاری تونل است. بر این اساس با توجه به اندازه گیری های انجام شده در زمینه آب ورودی به تونل، حدود 80 لیتر بر ثانیه آب به این بخش از تونل وارد شده است که با بررسی های ژئومورفولوژیکی انجام شده، همخوانی دارد و نتایج نشان دهنده آن است که بررسی مورفولوژی و عوارض سطحی زمین، توانسته است در راستای شناخت دقیق تر شرایط هیدروژئولوژی منطقه، اطلاعات مفیدی ارائه دهد.