بررسی تنوع گونه ای گیاهی و برخی عوامل موثر بر آن در منطقه ی حفاظت شده ی هلالی، استان خراسان رضوی

منطقه حفاظت شده هلالی با مساحت 63495 هکتار در استان خراسان رضوی حدفاصل دو شهر گناباد و بجستان قرار دارد. با توجه به اهمیت تنوع گونه ای در حفاظت از محیط زیست، این تحقیق به منظور بررسی تنوع گونه ای گیاهان این منطقه و برخی عوامل موثر بر آن انجام شد. در این راستا سه ایستگاه دشتی، تپه ماهوری و کوهستانی و نیز سه عرصه با مدیریت چرای متفاوت انتخاب شده. نمونه برداری از پوشش گیاهی با برداشت 236 قاب 1 متر مربعی به روش تصادفی-طبقه بندی شده در این عرصه ها صورت گرفت. برخی از شاخص های عددی و پارامتری تنوع گونه ای بر اساس داده های حاصل از نمونه برداری و با کمک نرم افزارهای تنوع زیستی در عرصه های مختلف محاسبه شد و ارتباط تنوع با عوامل فیزیوگرافی و نوع مدیریت چرا تعیین شد. بر این اساس ایستگاه کوهستانی با شاخص مارگالف 76/9 دارای بیشترین غنا و با شاخص کامارگو 18/0 دارای کمترین یکنواختی است. جهات شیب در دو ایستگاه تپه ماهوری و کوهستانی تاثیر زیادی fv تنوع گونه ای نشان ندادند. در بررسی اثر چرا، بیشترین مقدار تنوع (مارگالف 31/8، شانون 82/4 و کامارگو 36/0) در عرصه چرای متوسط دیده شد. تاثیر مثبت بارندگی بر میزان تنوع نیز از مقایسه داده های ایستگاه کوهستانی در دو سال پیاپی با بارندگی متفاوت، اثبات شد. با برازش مدل های توزیع رتبه- فراوانی، انطباق کل منطقه و ایستگاه های کوهستانی و تپه ماهوری با مدل لگ نرمال تایید گردید. از طرف دیگر ایستگاه دشتی با مدل لگاریتمی برطباق بیشتری داشت که نمایانگر اثر مخرب دخالتهای انسانی بر تنوع گونه ای در این ایستگاه است.