تحلیل روانشناختی تیپ شخصیتی «پادشاه» در داستان پادشاه و کنیزک مثنوی بر مبنای الگوی اناگرام

اناگرام یکی از الگوهای مهم شناخت شخصیت در روانشناسی نوین است که با به کارگیری آن می توان نوع تیپ شخصیتی هر فرد را از میان تیپ های نه گانه بازشناخت. مولوی در مثنوی همانند یک هنرمند سترگ به خلق شخصیت ها پرداخته است و همچون روانشناسی چیره دست از لایه های درونی شخصیت های داستان های خود آگاه است. یکی از داستان های مهم و برجسته ادبی تعلیمی در مجموعه حکایت های دویست و چندگانه مثنوی، داستان «پادشاه و کنیزک» است که پادشاه نقش اول یا شخصیت اصلی این داستان را اجرا می کند. مولوی با شیوه های مختلفی که در شخصیت پردازی به کار برده، مسیر شناخت نوع شخصیت پادشاه را بر اساس الگوی اناگرام هموار ساخته است. فضای کلی داستان، گفتار، اعمال، رفتار و ارتباط پادشاه با شخصیت های دیگر و نیز جایگاه فردی و اجتماعی او، زمینه این نوع بررسی و تحلیل را فراهم کرده است. این جستار به شیوه تحلیلی توصیفی بر آن است تا ویژگی های شخصیتی پادشاه را بر اساس تیپ هشتم الگوی اناگرام که همان تیپ «حاکم، رئیس و کنترل گر» (Challenger) است، با استناد به محتوای داستان پادشاه و کنیزک بررسی و تحلیل کند و یافته ها را به صورت شکل و جدول ارائه نماید.