مکان یابی محل های دفع زائدات صنعتی با استفاده از مدل Fuzzy-AHP در منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان

یکی از مسائل و معضلات مهم محیط‏زیستی کشور مدیریت مواد زائد جامد به خصوص پسماندهای صنعتی می‏باشد. از موارد مهم در رویکرد کلی مدیریت جامع پسماندهای صنعتی، ضرورت مسئله مکان‏یابی مناسب محل دفع می باشد. با توجه به تاثیراتی که مکان های دفع پسماند بر اکوسیستم و محیط اطراف خود می گذارند، لذا بایستی توجه نمود تا محل دفن در مکانی قرار گیرد که حداقل اثرات تخریبی و تاثیر نامناسب بر محیط پیرامونی خود را ایجاد نماید. هدف از انجام این پژوهش انتخاب بهینه مکان‏های مناسب دفع پسماندهای صنعتی در منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان می‏باشد. این منطقه، به عنوان مهم‏ترین و نزدیک‏ترین منطقه ویژه اقتصادی به مرکز سیاسی– اقتصادی کشور و دارای موقعیتی ممتاز و منحصر به فرد به منظور تولید، صادرات و ترانزیت کالا می‏باشد. پارامترهای مختلفی در انتخاب بهینه مکان‏های مناسب دفع پسماندهای صنعتی دخیل می‏باشند که در این مطالعه مواردی از جمله عمق آب زیرزمینی، فاصله از آب‏های سطحی و زیرزمینی، راه های دسترسی، مناطق مسکونی، صنایع، خطوط انتقال نیرو، سیل‏خیزی، گسل، شیب و فاصله از باغات و زمین‏های کشاورزی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفتند. . جهت انتخاب بهینه مکان های مناسب دفع پسماندهای صنعتی از تلفیق مدل های فازی و AHP استفاده گردید، که این امر موجب بالا رفتن دقت مدل و مورد اطمینان بودن نتایج حاصل از آن می گردد. پس از انتخاب و تهیه نقشه های مربوط به پارامترهای موثر، وزن‏دهی به روش AHP و با استفاده از نظرات کارشناسان و خبرگان این امر انجام گرفت. با توجه به فاکتورهای موثر و وزن‏های AHP آن‏ها، نقشه های توابع عضویت هر یک از فاکتورها تهیه و با استفاده از عملگر AND روی‏هم گذاری فازی شدند. به این ترتیب مناطق کاملا نامناسب تا کاملا مناسب جهت دفع پسماندهای صنعتی در بخش سلفچگان استان قم تعیین گردیدند.