مطالعه بی هنجاری گردش های جوی همراه شده با فعالیت نوسان مادن-جولین و بارش زمستانه ایران

در این مطالعه بی هنجاری الگوهای جوی همراه شده با فازهای مختلف شاخص همرفت حاره ای (MJO) و بارش رخ داده در هریک از این الگوها بررسی شده است. برای این منظور، از داده های روزانه میدان های فشار، ارتفاع ژئوپتانسیلی، سمت و سرعت باد از مرکز NCEP/NCAR و داده های روزانه بارش 47 ایستگاه همدیدی کشور برای ماه های دسامبر، ژانویه و فوریه استفاده شد. بی هنجاری های بارش و الگوهای گردش جوی همراه شده با هریک از فازهای هشت گانه MJO مطالعه شد. نتایج نشان داد که بی هنجاری الگوهای فشاری، مقدار و توزیع بارش کشور در هر یک از فازهای MJO متفاوت است. بیشینه بی هنجاری منفی بارش زمستانه کشور، همزمان با فعالیت فازهای چهار و پنج MJO،که هسته همرفت حاره ای در بخش شرقی اقیانوس هند قرار دارد، رخ می دهد که با بی هنجاری های مثبت ارتفاعی قوی بر روی بخش زیادی از اروپا و نواحی شرقی مدیترانه همراه می باشد. میزان کاهش بارش زمستانه همراه شده با این فازها در اکثر مناطق کشور، بین 30 تا 100 درصد است. در فازهای شش و هشت که هسته فعال همرفت در نواحی مرکزی آرام استوایی قرار می گیرد و پدیده همرفت در شرق اقیانوس هند سرکوب می شود، با بی هنجاری منفی قابل ملاحظه ارتفاع در بخش شرقی مدیترانه و اروپا و بی هنجاری مثبت بارش زمستانه بر روی ایران، بویژه در نیمه غربی کشور، همراه می باشد. در فاز شش بی هنجاری مثبت بارش (حدود 30 تا 150 درصد) در بخش عمده نیمه غربی و دامنه های جنوبی البرز و در فاز هشت علاوه بر نیمه غربی در بخش های شرقی کشور رخ می دهد.