مطالعه منشا کانسار فلوریت قهرآباد با استفاده از سیالات درگیر، جنوب شرق سقز، استان کردستان

کانسار فلوریت قهرآباد در 57 کیلومتری جنوب شرق شهرستان سقز، در استان کردستان واقع شده است. این نهشته به صورت عدسی های پراکنده، رگه ای، رگه چه ای و شکافه پرکن در سنگ میزبان های کربناتی- دولومیتی معادل سازند الیکا به سن تریاس رخ داده است. در این منطقه، روند گسل ها تقریبا عمود بر روند اصلی گسل های زاگرس و شیب آن ها تقریبا عمودی است و کانی سازی در زون برشی این گسل ها روی داده است. کانی های اصلی ذخیره شامل فلوریت (با رنگ های بنفش، سبز و بی رنگ) و گانگ ها، کوارتز، کلسیت، باریت و دولومیت هستند. انواع سیالات درگیر دو فازی L+V، سیالات سه فازیH2O+ (CO2)L + (CO2)V و L+V+S و حتی چهار فازی L+V+S1+S2 در نمونه ها دیده شده است. پدیده هایی مثل بلور منفی، سوزنی شدن و دم بریدگی نیز در سیالات درگیر دیده شده است. دماهای همگن شدن سیالات درگیر اولیه و ثانویه کاذب در فلوریت ها از °C155 تا °C245 با میانگین °C187 به دست آمد. در اغلب سیالات درگیر، فاز گاز به مایع در طی همگن شدن تبدیل شد. درجه پرشدگی اغلب سیالات درگیر بیش از 90 درصد بوده است. با استفاده از روش سرمایش، کمترین و بیشترین دمای یوتکتیک در نمونه ها، به ترتیب 1/23- و 18- با میانگین °C7/20- است که میزان شوری معادل درصد وزنی معادل نمک طعام حداکثر 8/30 درصد در سیستم H2O-CO2-NaCl محاسبه شده است. اثر برنولی در این ذخیره به وقوع پیوسته است و چهار فرآیند اختلاط با دمای ثابت، جوشش، رقیق شدن با آب های سطحی و کاهش فشار در کانی سازی دخالت داشته اند. در نهایت می توان نتیجه گرفت که ذخیره فلوریت قهرآباد محصول فعالیت هیدروترمال از نوع اپی ترمال است و سیالات کانی ساز دارای منشا حوضه ای هستند که به هنگام مخلوط شدن با آب سطحی کانسار ته نشین شده است.