تدوین برنامه علاقه اجتماعی درمانی و ارزیابی اثر بخشی آن بر مهارتهای اجتماعی نوجوانان قلدر و قربانی

هدف پژوهش حاضر تدوین برنامه علاقه اجتماعی درمانی برای نوجوانان قلدر و قربانی و ارزیابی اثر بخشی آن بر مهارتهای اجتماعی نوجوانان قلدر و قربانی بود. در این پژوهش نیمه آزمایشی، جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان پسر قلدر و قربانی پایه های دوم و سوم متوسطه شهر ابرکوه بود که در سال تحصیلی 95-1394 مشغول به تحصیل بوده اند. به منظور اجرای پژوهش پس از جامعه سنجی، از بین دانش آموزانی که بر اساس تحلیل نتایج جامعه سنجی تحت عنوان قلدر و قربانی طبقه بندی شده بودند، 40 دانش آموز به طور تصادفی به عنوان نمونه گروه قلدر و 40 دانش آموز به طور تصادفی به عنوان نمونه گروه قربانی قلدری انتخاب شدند. هر گروه به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند و سپس پرسشنامه مهارتهای اجتماعی روی آنها اجرا شد. گروه های آزمایش به صورت جدا گانه در هر هفته دو جلسه و در مجموع به مدت 12 جلسه در برنامه علاقه اجتماعی درمانی قرار گرفتند. پس از پایان جلسات آموزشی و نیز در مرحله پیگیری پرسشنامه مهارتهای اجتماعی مجددا اجرا شد. نتایج تحلیل واریانس یک راهه آمیخته نشان داد برنامه علاقه اجتماعی درمانی در گروه های آزمایش در مقایسه با گروه های گواه همتای خود، به طور معناداری افزایش مهارتهای اجتماعی در مرحله پس آزمون و پیگیری را در پی داشته است. نتایج بیانگر این بود که علاقه اجتماعی درمانی یک روش موثر برای پرورش مهارتهای اجتماعی در جهت افزایش همدلی، مسئولیت پذیری، همکاری، ارتباط و مشارکت در نوجوانان قلدر و قربانی است.