بررسی اثر پلیمر سوپر جاذب بر خصوصیات مرفوفیزیولوژیک و بیوشیمیایی گیاه گندم (Triticum aestivum L.) در شرایط تنش کم آبی

این تحقیق با هدف اثر سوپرجاذب بر خصوصیات مرفوفیزیولوژیک گندم در شرایط کمآبی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی شامل سطوح مختلف تنش کمآبی (60، 90 و 120 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر) و عامل فرعی شامل مقادیر مختلف پلیمر (صفر، 15، 30 و 45 کیلوگرم در هکتار) بود. پلیمر سوپرجاذب بر صفات وزن هزار دانه، عملکرد زیست توده و عملکرد دانه، شاخص برداشت، آنزیم گایاکول پراکسیداز، آسکوربات پراکسیداز، گلوتاتیون رداکتاز معنیدار بود و در کالاتاز در اثر متقابل معنیدار نشد. نتایج نشان داد در شرایط معمول افزودن پلیمر به خاک حتی بهمیزان 45 کیلوگرم در هکتار منجر به افزایش قابل توجهی در عملکرد زیست توده و عملکرد دانه نشد، اما کاربرد سطح بالای پلیمر در شرایط تنش ملایم و شدید، عملکرد دانه را بهترتیب 10 و 30 درصد و عملکرد زیست توده را بهترتیب 42/6 و 94/10 درصد نسبت به حالت شاهد بدون پلیمر افزایش داد. در شرایط تنش شدید سطح بالای پلیمر منجر به کاهش قابل ملاحظه فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز (5/1 برابر)، آسکوربات پراکسیداز (63 درصد) کاتالاز (30 درصد) و گلوتاتیون رداکتاز (71 درصد) نسبت به شرایط بدون اعمال پلیمر شد. حتی سطح ملایم تنش کمآبی منجر به کاهش معنیدار میزان کلروفیلهای a و b (بهترتیب 15 و 24 درصد کاهش نسبت به تیمار شاهد) شد. و میزان کلروفیلهای a و b در سطح تنش شدید کمآبی کاهش شدیدی داشت (بهترتیب 51 و 7/38 درصد کاهش در مقایسه با تیمار شاهد). با کاربرد سطوح بالای پلیمر، 30 و 45 کیلوگرم در هکتار میزان کلروفیل a در گیاه نسبت به حالت شاهد بهترتیب 42/13 و 13/20 درصد افزایش یافت. در شرایط تنش خفیف سطوح بالاتر پلیمر تقریبا اثرات یکسانی را در اسمولیتهای سازگار داشتند. درحالیکه در تنش شدیدتر تاثیر مثبت پلیمر 45 کیلوگرم در هکتار بالاتر از 30 کیلوگرم در هکتار بود، توانست میزان تجمع قندهای محلول و پرولین را حتی کمتر از سطح تنش خفیف نگهدارد. همچنین بالاترین سطح پلیمر میزان پراکسیداسیون لیپیدهای غشا را کاهش داد و در نتیجه تولید مالون دیآلدئید نسبت به شاهد 53 درصد کاهش یافت.