تحلیل کنش سیاسی مرجعیت شیعیان عراق در دوره پساصدام

پس از سقوط صدام، روند سیاسی در عراق بنا به دلایل متعددی مطابق میل آمریکایی ها پیش نرفت و آنها در استقرار ساختار مطلوب خود و به کارگماری کارگزاران وابسته به خود توفیقی به دست نیاوردند. آیت الله سیستانی به عنوان مرجع عام عراقی ها نقش موثری در این رابطه ایفا کردند. این مقاله با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و داده هایی که از طریق مصاحبه و مطالعه کتابخانه ای جمع آوری شده اند به دنبال بررسی تحلیلی کنش مرجعیت شیعیان عراق (آیت الله سیستانی) در دوران پساصدام است. یافته های این مقاله نشان می دهد آیت الله سیستانی در مواردی مانند حمایت از روند دولت سازی در عراق، حمایت از حقوق شیعیان به عنوان یک اکثریت سیاسی، هدایت روند تدوین قانون اساسی، مواجهه هوشمندانه با اشغالگران، حل و فصل اختلافات احزاب و جریان های شیعه با یکدیگر، اتخاذ مشی فراطایفه ای و حمایت از روند مبارزه با تروریسم ایفای نقش کرده اند. بر این اساس، آیت الله سیستانی به عنوان شاگرد مبرز مکتب فقهی آیت الله خویی اگرچه قائل به موضع گیری و اظهارنظر حداقلی در امور سیاسی هستند، اما تصمیمات و موضع گیری های ایشان تاثیر عمیقی بر روندهای سیاسی عراق پس از سقوط صدام گذاشته است. همچنین یافته های این مقاله نشان می دهد «رابطه دین و سیاست»، «حوزه ناطقه و حوزه صامته» و «مرجع عربی و مرجع غیرعربی» سه چالش پیش روی جامعه شیعیان عراق است.