ارزیابی تحمل به تنش خشکی هیبریدهای ذرت دانه ای

اصلاح و بهبود تحمل ذرت به تنش های محیطی از جمله مهم ترین اهداف اصلاح ذرتاست و تنش خشکی یکی از مهم ترین عوامل محدود کننده در تولید پایدار ذرت به شمارمی رود. به همین منظور شاخص های تحمل به خشکی تعداد 38 هیبرید ذرت دانه ای، تحت شرایط آبیاری کامل و تنش خشکی در مرحله پرشدن دانه در دو آزمایش جدا در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به مدت دو سال در ایستگاه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی مغان مورد مقایسه قرار گرفتند. در ارزیابی تحمل و حساسیت هیبرید های مورد مطالعه به تنش خشکی از شاخص های SSI (شاخص حساسیت به تنش)، TOL (شاخص تحمل)، MP (میانگین حسابی محصول دهی)، HAR (میانگین هارمونیک محصول دهی)، GMP (میانگین هندسی محصول دهی) و STI (شاخص تحمل به تنش) استفاده شد. هیبرید های K74/2-2-1-3-1-1-1 -1 × K3653/2 و SC704 در هر دو شرایط آبیاری، عملکرد دانه بالاتراز میانگین داشتند. این دو هیبرید با بالاترین مقدار STI، در نمودار بای پلات در ناحیه با پتانسیل تولید بالا و حساسیت به خشکی پایین قرار گرفتند. از طرف دیگر لاین پدری اکثر هیبریدهای متحمل به تنش خشکی، لاین K3653/2 بود، بنابراین توصیه می شود در برنامه های به نژادی ذرت در استخراج ارقام متحمل به تنش خشکی از این لاین بیشتر استفاده شود. همچنین نتایج نشان داد، هرچند شاخص های MP،GMP و STI نسبت به سایر شاخص ها در به گزینی هیبریدهای متحمل با عملکرد بالا موفق تر بودند، اما با بکارگیری تجزیه بای پلات می توان هیبریدهای متحمل به تنش خشکی را بهتر گزینش نمود.