هنجارگریزی معنایی در گستره تصویرپردازی های شاعرانه در شعر معاصر ایران و عراق

شعر امروز در پهنه بی کران تخیل پدیده ها را به نوعی متفاوت با گذشته می بیند و ذهن مخاطبان را در رویارویی با سازه های تصویری با چالش های غیرمنتظره روبه رو می سازد. گرایش شاعران امروز به گریز از تصویرپردازی های تکراری و حرکت بی وقفه ذهن آنها در مسیرهای نامکشوف شعرشان را در طیفی مواج از تصاویر هنجارگریز شناور کرده است. برگستره این گرایش های عادت گریزانه، شاعران معاصر ایران و عراق با توجه به قرابت های خاص فکری و فرهنگی، با به کار بردن دیگرگونه واژگان در ساخت تصاویر بدیع، چشم اندازهای نوینی را دربرابر دیدگان می گشایند، به گونه ای که بخشی از تصاویر آنان با جهش های محسوس تا افق های دگردیسی در اصول معنایی زبان پر می کشند و در ساحت آشنایی زدایی های نامنتظر فرود می آیند.
مبنای کار ما در این پژوهش پاسخ به این پرسش است: مهم ترین شاخص های مشترک سروده های شاعران این دو سرزمین، که رابطه معمول میان نشانه و مصداق را درهم ریخته و در عرصه معنایی زبان تنش ایجاد کرد هاند، کدام اند؟
نتایج این پژوهش نشان می دهد که شیوه های تحول یافته تصویرپردازی های شاعرانه در سروده های شاعران این دو سرزمین، با «آشنایی زدایی از مقیاس های سنجش»، «گریز از یافته های بصری و اعتماد بر انگاره های ذهنی»، «جابه جایی های نامانوس»، «تعابیر دیگرگون از طبیعت» و «توصیف زمان با صفات مکانی»، جلوه هایی مشابه از هنجارگریزی معنایی را ارائه کرده اند.