تاثیر کاربرد مالچ گیاه پوششی و شیوه مدیریت علف هرز بر زیست توده علف های هرز و عملکرد کمی وکیفی چغندرقند

به منظور ارزیابی نقش مالچ گیاه پوششی باریک برگ جو (Hordeum vulgare L.) بر زیست توده علف های هرز و عملکرد کمی و کیفی چغندرقند، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده نواری بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار طی سال زراعی 92-1391 در کرج اجرا شد. پنج ترکیب مختلف از زمان تهیه بستر بذر چغندرقند و مالچ گیاه پوششی جو (تهیه بستر پاییز بدون جو، شاهد پاییز)، تهیه بستر پاییز با جو کف جوی (ردیفی پاییز)، تهیه بستر پاییز با جو کف جوی و روی پشته (دستپاش پاییز)، تهیه بستر بهار بدون جو (شاهد بهار) و تهیه بستر بهار با جو کف جوی (ردیفی بهار) به عنوان تیمارهای آزمایش در نظر گرفته شد. جهت مقایسه تیمارهای کنترل علف هرز، هر کرت با عرض چهار متر (هشت ردیف کاشت) و طول 25 متر در جهت طولی به سه قسمت تقسیم شد. قسمت ابتدای کرت به عنوان شاهد بدون علف هرز (وجین دستی)، قسمت وسط کرت شاهد با علف هرز (عدم کنترل طی فصل رشد) و قسمت انتهای کرت به عنوان تیمار کنترل شیمیایی (استفاده از علف کش های انتخابی چغندرقند) در نظر گرفته شد. حذف گیاه پوششی و علف های هرز سبز شده در تیمارهای تهیه بستر بذر به طور کامل در پاییز، به وسیله علف کش عمومی پاراکوات انجام شد. نتایج نشان داد رقابت پوشش طبیعی علف های هرز مزرعه بطور معنی داری عملکرد ریشه، عملکرد شکر و عملکرد شکر سفید را تحت تاثیر قرار داد. عملکرد شکر و عملکرد شکر سفید به تبعیت از عملکرد ریشه در تیمار شاهد با علف هرز طی فصل رشد به ترتیب با 44 و 45 درصد کاهش معنی دار (P<0.01) نسبت به تیمار کنترل دستی نشان داد. بنابراین رقابت علف های هرز پتانسیل ایجاد خسارت اقتصادی بالایی در مزرعه چغندرقند دارند. مقایسه همزمان نتایج مربوط به زیست توده علف های هرز و عملکرد ریشه چغندرقند مشخص نمود که در تیمار تهیه بستر بذر به طور کامل در پاییز همراه با مالچ گیاه پوششی جو به صورت دستپاش در کف جوی و روی پشته که بیشترین (19/2 تن در هکتار) وزن تر مجموع علف های هرز را دارا بود، باعث گردید کمترین عملکرد ریشه (52/4 تن در هکتار) تولید شود. به طور کلی نتایج این آزمایش نشان داد وجود بقایای جو مخصوصا در روش دستپاش جو روی پشته و کف جوی در سیستم تهیه بستر بذر به طور کامل در پاییز (بستر بذر کهنه) باعث کاهش عملکرد ریشه چغندرقند گردید که این موضوع نیاز به بررسی بیشتر دارد.