اثر پرایمینگ بر شاخص های جوانه زنی بذر شش گیاه زینتی فصلی

جوانه زنی سریع گیاهان حاشیه ای از جمله گل های آهار، میخک، مینای چمنی، گازانیا، همیشه بهار و کوکب کوهی باعث تسریع در ایجاد فضای سبز می شود. پرایمینگ یکی از تیمارهای افزایش دهنده قدرت جوانه زنی بذرها می باشد. طی پرایمینگ، بذرها مقداری آب جذب کرده به طوری که مراحل اولیه جوانه زنی بذر انجام می شود، اما ریشه چه خارج نمی شود. تیمار پرایمینگ باعث یکنواختی سبزشدن و کوتاه کردن زمان کاشت تا سبز شدن و حفاظت بذرها از عوامل زنده و غیرزنده در مرحله بحرانی استقرار گیاهچه می شود. ترکیبات شیمیایی که به درون رویان نفوذ و فعالیت متابولیکی را تحریک می کنند، اغلب در القای جوانه زنی موثرند. از آنجایی که آماده سازی سریع گیاهان فصلی در موفقیت احداث فضای سبز حایز اهمیت فراوان است لذا این آزمایش با هدف مطالعه اثر پرایمینگ بذر بر شاخص های جوانه زنی چندگیاه زینتی انجام شد.
به منظور بررسی اثر پرایمینگ بذر بر شاخص های جوانه زنی بذر گلهای همیشه بهار (Calandula officinalis)، میخک (Dianthus caryophyllus)، آهار (Zennia elegans)، مینای چمنی (Bellis perennis)، گازانیا (Gazania splendens) و کوکب کوهی (Rudbeckia hirta) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و سه تکرار انجام گردید. تیمارهای پرایمینگ شامل شاهد، 50 میلی گرم در لیتر جیبرلین، NaCl 1% و آب مقطر بود که بر روی شش گیاه مزبور اعمال شد. صفات مورد ارزیابی شامل درصد جوانه زنی، ارزش جوانه زنی بذور، سرعت جوانه زنی، میانگین درصد جوانه زنی روزانه و حداکثر جوانه زنی روزانه بود. منحنی جوانه زنی گیاهان مورد آزمایش تحت تیمارهای مختلف نیز رسم شد.
نتایج نشان داد میخک، آهار و مینای چمنی بیشترین درصد جوانه زنی را به خود اختصاص داده اند و کمترین جوانه زنی مربوط به گازانیا بوده است. از تیمارهای آزمایشی، پرایمینگ با آب بیشترین میانگین جوانه زنی و حداکثر درصد جوانه زنی را داشته و در اثرات دوجانبه تیمارهای «مینای چمنی × بدون پرایمینگ» بر درصد جوانه زنی، میانگین جوانه زنی روزانه، ارزش جوانه زنی، تعداد جوانه زنی در روز و حداکثر درصد جوانه زنی بذرها و همچنین «مینای چمنی × پرایمینگ با NaCl 1%» نیز بر درصد جوانه زنی و میانگین جوانه زنی بذرها بیشترین تاثیر را داشته اند.
براساس نتایج این آزمایش واکنش بذر گونه های مختلف گیاهی به انواع تیمارهای پرایمینگ یکسان نبوده است ولی به طور کلی پدیده پرایمینگ موجب بهبود شاخص های جوانه زنی بذرها می شود. در این پژوهش تیمار پرایمینگ با آب حداکثر جوانه زنی را داشته است، از آن جا که این روش از پرایمینگ، ساده، ارزان و نیاز به مواد شیمیایی ندارد می توان این روش را به تولید کنندگان توصیه نمود.