بررسی تاثیر الگوهای مختلف تناوب زراعی بر ساختار جوامع علف های هرز

به منظور بررسی تاثیر تناوب زراعی بر ساختار جمعیت علفهای هرز، آزمایشی در مزرعه نمونه آستان قدس رضوی در دو سال زراعی 94-93 و 93-92 انجام گرفت. در سال اول تناوب زراعی، گیاهان زراعی زیره سبز، پیاز و نخود در 16 و 17 اسفندماه و چغندرقند در تاریخ 28 فروردین ماه کشت شدند. تمام عملیات کاشت، داشت و برداشت گیاهان زراعی مطابق با عرف منطقه انجام گردید و گیاهان زراعی در مرحله رسیدگی برداشت شدند و در آبان ماه پس از برداشت آخرین محصول (چغندرقند)، گیاه زراعی جو پائیزه (علوفه ای) کشت شد. در سال زراعی دوم، جمعیت علفهای هرز با استفاده از کوادرات هایی به ابعاد 1×1 متر نمونه برداری شدند. نتایج نشان داد که بین نوع گیاه زراعی و فلور علفهای هرز همراه آن همبستگی وجود دارد و علفهای هرز برخوردار از ظاهر مورفولوژیکی و سیکل زندگی مشابه با گیاه زراعی غالب می شوند. یک رابطه رگرسیونی مثبت بین طول دوره رشد گیاه زراعی و تعداد گونه های یکساله پهن برگ و تعداد گونه های تابستانه مزرعه (r2=0.92) وجود داشت. بنظر می رسد با افزایش طول دوره رشد رویشی گیاهان زراعی تابستانه مجال بیشتری برای رشد و توسعه علفهای هرز تابستانه پدید آمده که این نتیجه در ساختار جامعه علفهای هرز ظاهر شده در سال زراعی بعد، مزرعه جو، نیز تاثیر گذار بود، چندانکه در قطعه ای از زمین زراعی که در سال قبل تحت کشت چغندرقند قرار داشت، علفهای هرز تابستانه تنوع و تراکم بیشتری داشتند.