اثر محدویت منبع و مخزن بر صفات زراعی و عملکرد دانه لاین های مختلف برنج (Oryza sativa L.)

به منظور مطالعه اثر محدودیتهای منبع و مخزن بر صفات زراعی و عملکرد دانه لاینهای مختلف برنج، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 1392 در ایستگاه تحقیقات برنج چپرسر تنکابن در استان مازندران اجرا گردید. عوامل آزمایش شامل اعمال محدودیت های منبع و مخزن در چهار سطح (قطع برگ پرچم، قطع یک سوم خوشه، قطع سایر برگها بهجز برگ پرچم و شاهد) و عامل لاین در چهار سطح (لاین شماره سه، لاین شماره شش، لاین شماره هفت و لاین شماره هشت) بودند. در بین لاینهای مختلف، لاین شماره هفت بیشترین وزن هزار دانه (3/33 گرم) و لاین شماره هشت حداکثر درصد باروری خوشه را بهخود اختصاص داد. بیشترین طول خوشه ( 7/29 سانتیمتر)، تعداد پنجه بارور در بوته (4/21 عدد) و تعداد دانه پوک در خوشه (5/71 عدد) در لاین شماره سه و حداکثر تعداد کل دانه در خوشه در لاین ( 9/210 عدد) شماره شش مشاهده شد. در بررسی اثرات تیمارهای محدودیت منبع و مخزن، با قطع سایر برگها بهجز برگ پرچم، طول خوشه و تعداد دانه پوک در خوشه افزایش و درصد باروری خوشه کاهش یافت. مقایسه میانگین اثرات متقابل دو عامل نشان داد که لاین شماره هفت و تیمار شاهد با میانگین عملکرد 6531 کیلوگرم در هکتار دارای بیشترین عملکرد و لاین شماره شش و تیمار قطع سایر برگها بهجز برگ پرچم با میانگین 3/4166 کیلوگرم در هکتار کمترین عملکرد را دارا بودند. بهطورکلی میتوان نتیجه گرفت که بین لاینها، لاین شماره هفت دارای محدودیت مخزن و بقیه لاینها دارای محدودیت منبع بودند.