کاربرد شبکه های باور بیزین در تعیین پتانسیل مناطق و عوامل موثر بر بیابانزایی براساس برخی شاخص های کیفیت خاک (مطالعه موردی: دشت سگزی اصفهان)

برای ارزیابی صحیح پتانسیل بیابانزایی در اکوسیستم های مختلف باید از شاخص ها و روش های مناسب استفاده نمود. در این تحقیق بیابانزایی منطقه سگزی واقع در شرق اصفهان با استفاده از فاکتورهای موثر در معیار خاک مدل مدالوس ارزیابی و با استفاده از شبکه های باور بیزین (BBN) یک مدل علت و معلولی برای بررسی بیابانزایی این منطقه استفاده شد. برخی ویژگی های خاک از جمله بافت، میزان سدیم و کلر محلول در خاک، مواد آلی، نسبت جذبی سدیم (SAR)، هدایت الکتریکی (EC) و میزان گچ‏ مربوط به 17 پروفیل خاک در منطقه استفاده شد. با انجام تجزیه و تحلیل های سناریوهای مختلف و حساسیت سنجی در مدل شبکه باور بیزین، تاثیر عوامل موثر بر کیفیت خاک منطقه بر روند بیابانی شدن منطقه بررسی شد. نتایج نشان داد که روش تلفیقی حاضر می تواند عدم اطمینان ناشی از تاثیر ویژگی های مختلف خاک بر روند بیابانی شدن را نشان دهد. براساس نتایج مدل مدالوس‏‏ 28/28 درصد از منطقه دارای کیفیت نامناسب و 72/71 درصد از منطقه دارای وضعیت متوسط از لحاظ کیفیت خاک بودند. آنالیز حساسیت در هر دو مدل نشان داد که مواد آلی، SAR و EC موثرترین عوامل ادافیکی موثر در بیابانی شدن منطقه می باشند. ارزیابی اثرات روش های مختلف مدیریتی بر این متغیرها می تواند مدیران را کمک کند که استراتژی های مناسب مدیریتی برای کنترل فرآیند بیابانی شدن اتخاذ نمایند.