ارتباط شکل های مختلف پتاسیم با خصوصیات فیزیکو شیمیایی و کانی شناسی رسی خاک های دشت قره باغ در استان فارس

ارتباط نزدیکی بین شکل های متفاوت پتاسیم در خاک و خصوصیات فیزیکوشیمیایی و کانی های رسی خاک وجود دارد. این تحقیق به منظور بررسی ارتباط بین شکل های مختلف پتاسیم با خصوصیات فیزیکو شیمیایی و کانی شناسی خاک های دشت قره باغ در استان فارس انجام گردید. برای این منظور 11 خاکرخ که دارای بیشترین تنوع بودند انتخاب و آزمایشات فیزیکو شیمیایی و شکل های مختلف پتاسیم برای همه افق ها و کانی شناسی رسی برای افق سطحی و زیر سطحی خاکرخ ها انجام گردید. شکل ها ی پتاسیم شامل پتاسیم محلول، تبادلی، غیرتبادلی، ساختمانی و کل تعیین شدند. مشاهدات صحرایی و بررسی نتایج آزمایشگاهی نشان داد که خاک های مورد مطالعه در شش راسته انتی سولز، اینسپتی سولز، مالی سولز، آلفی سولز، هیستو سولز و اریدی سول قرار داشتند. کانی های عمده ی شناسایی شده شامل ایلیت، کائولینیت، ورمیکولیت، کلریت، اسمکتیت و پالیگورسکیت بودند. بطور کلی بجز پتاسیم محلول سایر شکل های پتاسیم با آهک و شن همبستگی منفی و با رس و ظرفیت تبادل کاتیونی همبستگی مثبت داشتند. بیشترین مقدار پتاسیم محلول در منطقه مطالعه (4/42 میلی گرم در کیلوگرم) در خاک های هیستوسول با درصد بالای کربن آلی (7/18 درصد) مشاهده گردید. کمترین مقدار تمام شکل های پتاسیم در منطقه مورد مطالعه مربوط به خاک های انتی سول با بافت سبک (لوم شنی)و آهک بالا ( 5/87 درصد) بود. در این مطالعه، بیشترین پتاسیم تبادلی (6/286 میلی گرم در کیلوگرم)، ساختمانی (1/6607 میلی گرم در کیلوگرم) و کل (4/7309 میلی گرم در کیلوگرم) در خاک های آلفی سول ثبت شد. همچنین، بیشینه پتاسیم غیرتبادلی (70/505 میلی گرم در کیلوگرم) در خاک های اینسپتی سول دارای خاصیت ورتیک با درصد بالای رس (6/40درصد) و آهک نسبتا کم (37 درصد) مشاهده گردید. در خاک های مطالعه شده، کم بودن پتاسیم کل در هیستوسول ها باعث شد که درصد نسبت توزیع پتاسیم محلول، تبادلی و غیرتبادلی به پتاسیم کل بیشترین مقدار باشد.