سال خوردگی جمعیت در ایران و هزینه های رو به افزایش بهداشت و درمان

هدف از انجام این مطالعه، تحلیل الگوی مصرف هزینه های بهداشت و درمان در چرخه زندگی خانوارهای شهری ایران با تاکید بر دوران سال خوردگی، طی سال های 1375 تا 1391 است.
این مطالعه از نوع تحلیل ثانویه است که با استفاده از داده های بخش جمعیت سازمان ملل متحد و داده های هزینه درآمد خانوار و به کمک روش شبه تابلویی انجام پذیرفت. به منظور بازآفرینی و تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار STATA استفاده شد. همچنین برای تعدیل مقدار هزینه ها نسبت به بعد خانوار و سن افراد خانوار، از شاخص مقیاس معادل و به منظور تورم زدایی از سطح هزینه ها در سال های مختلف، از شاخص قیمت مصرف کننده استفاده شد.
یافته های پژوهش نشان داد جمعیت ایران در حال گذار از دوران جوانی به سال خوردگی است، به نحوی که تعداد سالمندان در سال 1414 به بیش از 10 میلیون نفر و درصد سال خوردگی به بیش از 11 درصد خواهد رسید. تحلیل اثر سن بر هزینه های بهداشت و درمان حاکی از آن است که تقاضای مصرف از سن 25 تا 50 سالگی به شکل نسبتا ملایمی در حال افزایش است. پس از آن شیب خیلی تندی به خود می گیرد و در سال های پایانی عمر به اوج خود می رسد. اثر نسل نشان داد نسل های جدید در مقایسه با نسل های قبل، در زمینه هزینه های بهداشت و درمان تقاضای مصرف بیشتری دارند. همچنین نتایج حاصل از بررسی اثر سال نشان دهنده این است که تقاضای مصرف طی سال های بررسی شده، در ابتدا ثابت و سپس حالت افزایشی و کاهشی داشته است.
بر اساس نتایج این پژوهش می توان گفت افراد در طول چرخه زندگی همواره درصدی از هزینه کل خود را به هزینه های بهداشتی و درمانی اختصاص می دهند، اما درصد این تخصیص در سنین مختلف متفاوت است؛ به نحوی که با افزایش سن و به ویژه در دوران سالمندی، تقاضا در بخش هزینه های بهداشت و درمان افزایش قابل توجهی خواهد یافت. همچنین در سطح کلان، با توجه به افزایش درصد سال خوردگان در جمعیت ایران طی دهه های آینده، سهم هزینه های بهداشت و درمان از هزینه کل افزایش خواهد یافت.