ارزیابی اثرات طرح های مرتعداری بر سرمایه های اجتماعی بهره برداران روستایی شهرستان ماهنشان

ارزیابی طرح های مرتعداری به سیاست گذاران و برنامه ریزان کمک نموده از ابعاد مختلف زیست محیطی، اجتماعی، انسانی و اقتصادی تاثیر آن ها را دریابند. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثرات طرح های مرتعداری بر سرمایه های اجتماعی معیشت خانوارهای روستایی شهرستان ماهنشان از دیدگاه بهره برداران روستایی بود. با استفاده از یک روش پیمایشی، شاخص های ارزیابی در دو زمان قبل و پس از اجرای طرح ها مورد بررسی قرار گرفتند. با کمک روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای، نمونه ای متشکل از 204 خانوار از جامعه آماری 1280 خانوار بهره بردار این شهرستان انتخاب شدند و داده ها با استفاده از پرسشنامه و تکنیک مصاحبه ساختاریافته گردآوری شدند. نتایج نشان داد، از نظر بهره برداران، اجرای پروژه ها در افزایش روابط و مشارکت ها و هنجارهای اجتماعی برای اقدامات گروهی تاثیر قابل توجهی داشته و بر کاهش مهاجرت، افزایش فرصت شغلی و مشارکت در تصمیم گیری ها در حد کمی موثر بوده اند. با این وجود، این پروژه ها در ایجاد یا تقویت تشکل های مردم نهاد روستا تاثیر نداشته اند. بنابراین لازم است در برنامه ریزی پروژه های مرتعداری به تقویت تاثیرگذاری و نهادسازی اجتماعی آن ها توجه بیشتری صورت گیرد.