تعیین مهم ترین معیارها و شاخص های موثر بر تخریب سرزمین و بیابان زایی

چکیده:
امروزه پدیده تخریب سرزمین و بیابان زایی از معضلات پیچیده و مهمی است که به بحرانی در سراسر جهان تبدیل شده است و استفاده از سیستم های ارزیابی برای بررسی روند تخریب و اتخاذ راهکار مناسب جهت مقابله با این پدیده، امری ضروری و حائز اهمیت است. اولین گام در مطالعه و بررسی تخریب سرزمین و بیابان زایی تعیین معیارها و شاخص های تاثیرگذار بر این فرآیندها می باشد. به همین منظور در این مطالعه به بررسی اولویت و اهمیت تعداد قابل توجهی از معیارها و شاخص های تاثیرگذار بر تخریب سرزمین و بیابان زایی پرداخته شد. در این پژوهش ابتدا بر اساس منابع و پرسشنامه و نظر متخصصان تعداد 8 معیار و 49 شاخص را انتخاب و بر اساس 8 ملاک ارزیابی خصوصیات شاخص ها از طریق پرسشنامه و نظرخواهی از متخصصان مورد ارزیابی قرار گرفت. با کمک روش آنتروپی شانون، معیارهای مناسب برای ارزشیابی شاخص ها، وزن دهی شد و سپس با بکارگیری روش تصمیم گیری چند شاخصه رتبه ای TOPSIS موثرترین شاخص های تاثیرگذار بر تخریب سرزمین و بیابان زایی برای مدیریت و مقابله با آن ها تعیین شدند. نتایج پژوهش نشان می دهد که از میان ملاک های ارزیابی و خصوصیاتی که برای یک معیار یا شاخص باید در نظر گرفته شود، مقیاس، دارای بالاترین وزن و اهمیت و حساس بودن به تغییرات، کم ترین وزن و اهمیت را دارد. نتایج حاصل از اولویت بندی و رتبه بندی معیارها و شاخص ها با مدل TOPSIS نشان دهنده این بود که شدت بهره برداری از منابع آب در معیار آب با ضریب نزدیکی 790/0 بیشرین تاثیر و استفاده بهینه از امکانات و نیروهای موجود در معیار مدیریتی با ضریب نزدیکی 112/0 کمترین تاثیر را در تخریب سرزمین و بیابان زایی دارند.
زبان:
فارسی
صفحات:
385 تا 398
لینک کوتاه:
magiran.com/p1735910 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!