بررسی رابطه بین بار کار فکری و خستگی در رانندگان اتوبوس شهری

حوادث رانندگی یکی از دلایل اصلی نگرانی در کلیه کشورها به شمار می آیند. بار کار فکری در واقع سطحی از منابع توجه مورد نیاز است که معیارهای عملکرد ذهنی و عینی را محقق می سازد و تحت تاثیر مطالبات وظیفه، حمایت بیرونی و تجربه پیشین است. به بار کار فکری به عنوان یکی از مهمترین دلایل حوادث حمل و نقل و محیط کار معرفی شده است. هدف از این مطالعه ارزیابی بار کار فکری و رابطه آن با خستگی در رانندگان اتوبوس شهری تعیین شد.

در این مطالعه توصیفی تحلیلی، مقیاس بار کار فکری NASA-TLX و مقیاس خستگی Samn-Perelli توسط 194 نفر از رانندگان حرفه ای اتوبوس درون شهری تکمیل گردید. آمارهای توصیفی و تحلیل همبستگی و رگرسیون به منظور پردازش داده ها به کار رفت.

بار کار کلی بیشترین همبستگی را بار کار فیزیکی (0.001>P ، 0.73(r=، بار کار فکری (0.001>P، 0.68(r= و فشار زمانی (0.001>P ، 0.58(r= داشت. خستگی کلی درک شده توسط رانندگان بیشترین همبستگی را با سطح ناکامی (0.001>P ، 0.42(r=، فشار زمانی (0.001>P ، 0.24(r= و بارکار فکری (0.001>P ، 0.21(r= داشت.

بار کار فکری، بار کار فیزیکی و فشار زمانی مهمترین مولفه های تعیین کننده بار کار کلی و خستگی درک شده توسط رانندگان اتوبوس به شمار می روند. یک برنامه فراگیر مداخله ای شامل چرخش شغلی، برنامه ریزی سفر و کار- استراحت و ترک سیگار به منظور بهبود وضعیت بارکارفکری و خستگی رانندگان پیشنهاد شد.