پهنه بندی خطر سیل با استفاده از تحلیل چندمعیاره و GIS مطالعه موردی: شهرستان ایذه

وقوع سیلاب های متعدد در مناطق مختلف کشور همواره خسارات فراوانی را در زمینه های مختلف به همراه داشته است ازاین رو تهیه و تدوین یک طرح جامع و کامل در زمینه کنترل سیلاب امری ضروری به نظر می رسد. توسعه مناطق مسکونی و شهری در حاشیه رودخانه ها و بستر سیلاب دشت ها بدون توجه به شرایط هیدرولوژیکی و هیدرولیکی حاکم بر رودخانه، باعث افزایش خطر سیلاب می شود. لذا مدیریت سیلاب و شناسایی پهنه های در معرض خطر برای کاهش آسیب های ناشی از سیل و به حداقل رساندن خسارت و کنترل آن در محیط شهری و روستایی امری ضروری است. هدف انجام این پژوهش پهنه بندی خطر سیلاب در شهرستان ایذه است.
برای رسیدن به این هدف از 11 شاخص شامل، آبخوان ها، اقلیم، پوشش گیاهی، ارتفاع، خاک شناسی، فاصله از شبکه آبراه ها ، سازنده های زمین شناسی، کاربری اراضی، هم تبخیر، هم بارش و هم دما استفاده شده است. با استفاده از روش AHP وزن نسبی معیارها به دست آمده است و با بهره گیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی لایه های موردنظر هم پوشانی شده اند.
نقشه نهایی پهنه بندی سیلاب نشان داد که حدود43 درصد از شهرستان در پهنه خطر خیلی زیاد، 14/16 درصد در پهنه خطر زیاد، 46/12 درصد در پهنه خطر متوسط، 91/10 درصد در پهنه خطر کم و 3/8 درصد خیلی کم از لحاظ سیل گیری قرار دارد. به طورکلی حدود60 درصد از پهنه های شهرستان درخطر سیل گیری خیلی زیاد و زیاد است.
طبق نقشه ارزیابی خسارت، بیشترین خسارت مربوط به مناطق شهر ایذه، سوسن شرقی و غربی و روستاهای دنباله رود جنوبی است. می توان گفت مناطقی که در موقعیت کوهستانی واقه شده اند، درخطر سیل گیری قرار دارند. زیرا تمام این مناطق در بین کوه ها و یا محل تلاقی دره ها و تنگه ها واقع شده اند. به طورکلی می توان گفت نقشه های ریز پهنه بندی خطر سیلاب، به مدیریت غیر سازه ای سیل کمک می کند و به مدیران برنامه ریزی این امکان را می دهد تا بخش های امن ، از نظر سیل خیزی را برای توسعه انتخاب کنند.