مکان یابی سایت های اسکان موقت پس از وقوع حوادث طبیعی با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی AHP و GIS (مطالعه موردی: منطقه دو شهرداری زاهدان)

حوادث طبیعی از جمله سیل و زلزله با توجه به گستردگی و شدت خساراتی که به ساختمانها و زیرساخت های شهری وارد می آورند علاوه بر تخریب بخش عمده ای از فضای شهری منجر به بی خانمان شدن و آسیب های جبران ناپذیر به جمعیت زیاد ساکن در شهرها نیز خواهند شد. از این رو برنامه ریزی و انتخاب مکان های مناسب به منظور اسکان موقت جمعیت آسیب دیده یکی از مهمترین مسائلی است که می بایست همواره مورد توجه برنامه ریزان و دست اندرکاران مسئول در حوزه مدیریت بحران قرار گیرد. عدم رعایت در اختصاص مکان های مناسب و استاندارد به این امر ممکن است زمینه ساز بروز بحرانی به مراتب وخیم تر از حادثه اولیه باشد. هدف از انجام این پژوهش ارائه الگویی مناسب و کاربردی به منظور مکان یابی سایتهای اسکان موقت با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و روش تحلیل سلسله مراتبی(AHP) است. در پژوهش حاضر منطقه دو شهرداری زاهدان به عنوان نمونه موردی انتخاب و مکان یابی های مورد نظر در سطح این منطقه انجام شده است. در چارچوب روش تحقیق توصیفی- تحلیلی، پس از مشخص شدن معیارهای موثر در امر مکان یابی سایتهای اسکان موقت، با استفاده از تکنیک مقایسه زوجی و نرم افزار (Expert choice)، اقدام به وزن دهی آنها طبق نظر کارشناسان و متخصصین در امر مدیریت بحران شد. سپس لایه های تولیدی هر معیار با توجه به وزن مشخص هریک، باهم تلفیق شده که خروجی آن، نقشه پهنه بندی اراضی مناسب و دارای اولویت در منطقه دو شهرداری زاهدان است. نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان می دهد که 21 مکان با کاربری های فضاهای سبز، فضاهای رو باز، زمین های بایر و فضاهای آموزشی بیشترین امتیاز را جهت اجرای عملیات اسکان موقت آسیب دیدگان به خود اختصاص می دهند.