ارزیابی تولید خالص اولیه (NPP) و تسهیم کربن به اندام های مختلف گیاه ذرت (Zea mays L.) تحت تاثیر سیستم های خاک ورزی و مدیریت تغذیه ای

به منظور ارزیابی تاثیر سیستم‏های مختلف خاک ورزی و مدیریت تغذی های بر میزان تولید خالص اولیه و تسهیم کربن به اندام‏های هوایی و زیرزمینی گیاه ذرت (Zea mays L.)، آزمایشی به صورت کرت‏های خرد شده در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود در سال زراعی 95-1394 اجرا شد. سیستم‏های خاک ورزی در دو سطح (مرسوم و کم‏ خاک ورزی) به عنوان عامل اصلی و مدیریت تغذی های شامل (شاهد، کود شیمیایی، کود دامی، بیوچار، کود شیمیایی+ دامی، کود شیمیایی+ بیوچار، کود دامی+ بیوچار) به عنوان عامل فرعی مدنظر قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر مدیریت تغذی های بر عملکرد زیست توده اندام‏های هوایی و زیرزمینی، وزن کل، تولید خالص اولیه و کربن تسهیم یافته به اندام‏های هوایی و زیرزمینی گیاه ذرت معنی‏دار بود. بیشترین و کمترین تولید خالص اولیه اندام‏های هوایی به ترتیب در تیمار کود شیمیایی و شاهد با 50/792 و 30/519 گرم کربن بر مترمربع در فصل زراعی به دست آمد و بیشترین تولید خالص اولیه اندام‏های زیرزمینی نیز در تیمار کود شیمیایی+ دامی با 98/145 گرم کربن بر مترمربع در فصل زراعی و کمترین میزان آن در شاهد با 61/86 گرم کربن بر مترمربع در فصل زراعی مشاهده شد. تیمارهای کود دامی و بیوچار تولید خالص اولیه اندام‏های زیرزمینی را به ترتیب 91/54 و 21/53 درصد نسبت به شاهد افزایش دادند که از نظر آماری اختلاف معنی‏داری با کود شیمیایی و کود شیمیایی+ دامی نداشتند. بنابراین نتایج این آزمایش نشان داد که با استفاده از تیمار کم‏خاک ورزی و همچنین کاربرد تیمارهای بیوچار و کود دامی می‏توان میزان تولید خالص اولیه اندام‏های زیرزمینی و کربن تسهیم یافته به اندام‏های زیرزمینی را افزایش داد که از طریق افزودن بقایای ریشه به خاک، کربن موجود در ریشه ها را در خاک حفظ کرد و مانع انتشار آن به اتمسفر شد.