اثر روش خاک ورزی و کوددهی بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی همیشه بهار (Calendula officinalis L.)

مدیریت عناصر خاک با استفاده از کود های آلی و روش خاک ورزی از ارکان کشاورزی پایدار محسوب می شود. به منظور بررسی اثر روش خاک ورزی و کوددهی بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه همیشه بهار (Calendula officinalis L.)، پژوهشی مزرعه ای در شهرستان شیراز، منطقه کاوه و در دو سال زراعی 1392 و 1393 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار طراحی و اجرا گردید. تیمار ها شامل سه روش خاک ورزی (بدون خاک ورزی، کم خاک ورزی و خاک ورزی رایج) و چهار نوع منبع تامین کننده نیتروژن (کود گاوی، ورمی کمپوست، کمپوست شهری و کود اوره) بودند که در قالب 12 تیمار در مزرعه اعمال شدند. نتایج نشان داد که اثر تیمار سامانه های متفاوت کشت بر وزن خشک و سطح برگ همیشه بهار در سطح یک درصد معنی دار بود. بیشترین وزن خشک بوته و سطح برگ در تیمار سامانه خاک ورزی رایج و کاربرد 165 کیلوگرم در هکتار کود اوره به دست آمد. در حالی که بیشترین وزن خشک گل و گلبرگ، تعداد گل، شاخص برداشت گل و عصاره گیاه دارویی همیشه بهار در تیمار سامانه کم خاک ورزی و کاربرد 80 کیلوگرم در هکتار کود اوره با 10 تن در هکتار کمپوست شهری به دست آمد. با توجه به نتایج مقایسات گروهی روش های خاک ورزی، روش های کم خاک ورزی در مقایسه با سایر روش های خاک ورزی باعث بهبود ویژگی های کمی و کیفی گیاه همیشه بهار شد. به طور کلی، می توان نتیجه گیری کرد که برای افزایش و بهبود خصوصیات کمی و کیفی گیاه همیشه بهار کاربرد توام 80 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی اوره همراه با 10 تن در هکتار کمپوست شهری در قالب سامانه کم خاک ورزی قابل توصیه است.