زنجبیل؛ گیاه دارویی ضد استرپتوکوکوس موتانس- کدام حلال مناسب تر است؟

Streptococcus mutans یکی از اعضای میکروفلور دهان، از عوامل مهم پوسیدگی دندان می باشد. با توجه به عوارض جانبی گزارش شده برای ترکیبات شیمیایی کنترل کننده پوسیدگی مانند کلرهگزیدین و نرخ رو به رشد باکتری های مقاوم به آنتی بیوتیک ها جایگزینی ترکیبات گیاهی ارزان قیمت، موثر و غیر سمی با ترکیبات شیمیائی ضروری به نظر می رسد. هدف از این مطالعه بررسی قدرت ضد باکتریائیZingiber officinale بر روی سویه استاندارد S. mutans و مقایسه اثر بخشی عصاره های تهیه شده از این گیاه با استفاده از حلال های مختلف است.
مطالعه به روش آزمایشگاهی انجام شد. عصاره ریزوئید گیاه زنجبیل با استفاده از 4 حلال آب، متانول، اتیل استات و هگزان تهیه شد و MIC و MBC عصاره های حاصل با روش میکرودایلوشن بر روی باکتری ATCC 35668 S. mutans تعیین شد. قطر هاله عدم رشد باکتری به روش چاهک و انتشار عصاره در محیط آگار، در سه غلظت مختلف از عصاره ها مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها با آزمون ANOVA و LSD مورد قضاوت آماری قرار گرفتند.
غلظت های مختلف عصاره زنجبیل دارای اثرات ضد میکروبی مشخص بودند. حداقل غلظت مهارکنندگی (MIC) عصاره های آبی و متانولی، 12/5 میلی گرم بر میلی لیتر و برای عصاره های اتیل استات و هگزانی 25 میلی گرم بر میلی لیتر برآورد گردید. حداقل غلظت کشندگی (MBC) برای عصاره متانولی و آبی 25 میلی گرم بر میلی لیتر و برای عصاره اتیل استات و هگزانی 50 میلی گرم بر میلی لیتر ارزیابی شد. بالاترین قطر هاله عدم رشد توسط عصاره متانولی و پس از آن با اختلاف بدون معنی توسط عصاره آبی ایجاد شد. عصاره های اتیل استات و هگزان به ترتیب در رتبه های بعدی قرار گرفتند.
وجود اختلاف در قطر هاله عدم رشد حاصل از اثر عصاره های مختلف نشانگر وجود اختلاف در درون ترکیبات هر یک از انواع عصاره است. به نظر می رسد عصاره آبی و متانولی زنجبیل ترکیب مناسبی جهت کنترل جمعیت باکتری استرپتوکوک موتانس است. (P<0.05)