ارزیابی سطح تنوع درختی جنگل های هیرکانی با استفاده از شاخص تنوع ساختاری ترکیبی (مطالعه موردی: تیپ راش- ممرز، ناو اسالم گیلان)

ساختار توده و تنوع گونه ای دو ویژگی مفید برای اندازه گیری ترکیبی تنوع زیستی جنگل هستند و اطلاعات مهمی برای تصمیم گیری، مدیریت و انتخاب شیوه های مناسب جنگل شناسی فراهم می کنند. برای اجرای پژوهش پیش رو، ابتدا در واحدهای اکولوژیک همگن موجود در تیپ راش- ممرز ناو اسالم گیلان، پنج قطعه نمونه یک هکتاری به صورت تصادفی انتخاب شدند. برای تعیین شاخص تنوع ساختاری ترکیبی (SI) تیپ، شاخص های زاویه یکنواخت، آمیختگی و تمایز قطر برابر سینه محاسبه شدند. همچنین، به منظور تعیین تراکم درختان در این تیپ از شاخص فاصله تا نزدیک ترین همسایه ها استفاده شد. با توجه به نتایج، میانگین شاخص فاصله تا نزدیک ترین همسایه ها برای تیپ مورد بررسی 5/58 متر به دست آمد. همچنین، میانگین شاخص زاویه یکنواخت 0/52 محاسبه شد که بیانگر توزیع کپه ای درختان بود. شاخص آمیختگی با میانگین 0/45 نشان دهنده سطح متوسط آمیختگی تیپ بود. شاخص تمایز قطر برابر سینه نیز 0/47 محاسبه شد که بیانگر اختلاف متوسط بین درختان از نظر قطر برابر سینه بود. شاخص تنوع ساختاری ترکیبی که بیانگر سه جنبه مختلف ساختار (تنوع موقعیت مکانی، تنوع گونه ای و تنوع ابعاد قطر برابر سینه) است، با ارزش 0/475 نشان داد که تیپ مورد مطالعه دارای سطح تنوع درختی زیادی است. نتایج این مطالعه اطلاعات کلیدی برای مدیریت و حفظ سطح تنوع درختی در تیپ راش- ممرز را با استفاده از شاخص تنوع ساختاری ترکیبی فراهم می کند. همچنین، با پایش و مدیریت سطح تنوع درختی توده های جنگلی می توان از اثرات منفی فاکتورهای طبیعی و انسانی کاست.