تاثیر سیستم های مغزی رفتاری بر ولع مصرف مواد با میانجی گری تحمل پریشانی: مطالعه سابقه خانوادگی اعتیاد

ولع مصرف که مهمترین عامل عود اعتیاد است می تواند تحت تاثیر عوامل شخصیتی، هیجانی و اجتماعی- خانوادگی قرار بگیرد؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر سیستم های مغزی رفتاری بر ولع مصرف مواد با میانجی گری تحمل پریشانی ضمن بررسی سابقه خانوادگی اعتیاد انجام گرفت.
روش پژوهش توصیفی- همبستگی از نوع تحلیل مسیر بود. جامعه آماری کلیه مصرف کنندگان مواد مخدر شهر تهران بود که در نیمه اول سال 1395 به مراکز ترک اعتیاد مراجعه کرده بودند، از این بین با روش نمونه گیری خوشه ایچند مرحله ای 250 نفر انتخاب و به پرسشنامه های جمعیت شناختی، وسوسه مصرف مواد پس از ترک، سیستم های بازداری/فعال سازی رفتاری و تحمل پریشانی پاسخ دادند. داده ها با آزمون های آماری t مستقل و ضریب همبستگی Pearson و توسط نرم افزار SPSS18 تحلیل شدند. برای آزمون رابطه میانجی از مراحل پیشنهادی Baron & Kenny به روش رگرسیون سلسله مراتبی همزمان استفاده شد.
نتایج نشان داد تحمل پریشانی در رابطه بین سیستم فعال سازی رفتاری و ولع مصرف نقش واسطه ای دارد. الگوی به دست آمده در گروه با سابقه خانوادگی اعتیاد منطبق بر الگوی کل نمونه بود، ولی در گروه بدون سابقه خانوادگی اعتیاد تحمل پریشانی در رابطه بین سیستم فعال سازی رفتاری و ولع مصرف واسطه نشد.
تحمل پریشانی عاملی مهم می باشد که می تواند تاثیر مخرب سیستم فعال سازی رفتاری را در ولع مصرف مواد و در نتیجه عود اعتیاد خنثی نماید؛ بنابراین طراحی و اجرای برنامه ای تخصصی تر در فرایند ولع مصرف با در نظر گرفتن سطح تحمل پریشانی افراد و بخصوص نقش سابقه خانوادگی اعتیاد پیشنهاد می شود.