بررسی امکان تاسیس فلسفه تعلیم و تربیت صدرایی

نظریه ی ملاصدرا درباره ی چگونگی آفرینش و تکامل انسان یعنی حدوث جسمانی نفس و بقای روحانی آن در کنار نظریه ی حرکت جوهری نفس و استکمال تدریجی آن، چشم اندازی ژرف پیش روی محققان قرار می دهد. تحول آدمی بر اثر تربیت ، ناشی از علوم اکتسابی در کنار استعداد شخصی تحقق می یابد. بر همین اساس آموزش برای آحاد مردم به فراخور توانایی جسمی ذهنی آن ها فریضه ای اخلاقی و الهی شمرده می شود. از نظر ملاصدرا اگر آگاهی ها و علوم جدیدی که آدمی فرامی گیرد یا به متعلمان القا می شود، مرتبط با حقایق متعالی روح و جان آدمی باشد وی را به راستی«انسان تر»می سازد. ملاصدرا همه ی علوم را در یک سطح از اهمیت و ارزش قرار نداده و به حسب موضوع ، معارف فلسفی را- که نهایتا در خدمت خداشناسی و خودشناسی به کار می آید- در صدر می نشاند. با این همه، امکان تاسیس یک تئوری و نظریه ی جامع فلسفه تعلیم وتربیت، صرفا متکی بر آرا وی مشکوک یا ممتنع است.