بررسی رابطه عوامل ادراکی و شاخصه های اجتماعی در طراحی اقامتگاه های سالمندی شفابخش

اهداف پدیده سالمندی جمعیت در جهان و ایران با توجه به آمار مستند، موضوعی انکارناپذیر است. از نیازهای مهم سالمندان پاسخ گویی به دو مشکل ضعف ادراک و انزوای اجتماعی است. ازاین رو ضروری است که محیط مناسب و بهتری برای زندگی آن ها فراهم شود تا افسردگی های ناشی از تنهایی کاهش یابد. هدف پژوهش حاضر بررسی اهمیت دو عامل ادراکی و اجتماعی و رابطه میان این دو متغیر با توجه به ویژگی های شفابخشی محوطه خارجی اقامتگاه سالمندان است.
مواد و روش ها پژوهش حاضر طی روندی پیمایشی، با بررسی 148 سالمند (75 مرد و 73 زن) مقیم در 9 اقامتگاه سالمندان تهران و ارائه پرسش نامه محقق ساخت (آلفای کرونباخ معادل 904/0) به بررسی رابطه عوامل ادراکی (روانی و عاطفی) و اجتماعی پرداخته است.
یافته ها روابط متغیرهای پژوهش با اطلاعات جمعیت شناختی شرکت کنندگان تحلیل شد. میانگین سنی سالمندان شرکت کننده در پژوهش برابر 83 سال و انحراف معیار آن برابر 58/0 به دست آمد. تحلیل ها توسط آمار توصیفی و استنباطی (همبستگی پیرسون با ضریب اطمینان 99/0 و سطح معنی داری 05/0P≤ و تحلیل واریانس LSD فیشر) در محیط نرم افزار SPSS22 صورت پذیرفت. یافته ها بیان گر رابطه بین عوامل ادراکی روانی (001/0P=) و اجتماعی فرهنگی (001/0P=) با عامل ادراکی عاطفی و رابطه بین عوامل ادراکی عاطفی (001/0P=) و اجتماعی فرهنگی (003/0P=) با عامل ادراکی روانی است. همچنین یافته ها نشان دهنده وجود روابط معنی دار در مشخصات جمعیت شناختی سن، مدت اقامت در مرکز، وضعیت تاهل و علت رجوع به مرکز، در گروه های سالمندان با یکدیگر بود.
نتیجه گیری بر اساس یافته ها چنانچه عوامل ادراکی (عاطفی و روانی) شفابخش محیط سالمندان دچار تغییر شود، روابط اجتماعی و فرهنگی او می تواند مستقیم تحت تاثیر قرار گیرد. باتوجه به مشخصات جمعیت شناختی نیز می توان نتیجه گرفت برخی عوامل به دلیل برخی ویژگی های افراد، تحت تاثیر قرار می گیرند. می توان این مشخصات را در معماری لحاظ کرد و زمینه های رشد کیفیت زندگی سالمندان را فراهم آورد.